صفحه نخست
درباره تهراننامه
فهرستها
آ
الف
ب
پ
ت
ث
ج
چ
ح
خ
د
ذ
ر
ز
ژ
س
ش
ص
ض
ط
ظ
ع
غ
ف
ق
ک
گ
ل
م
ن
و
ه
ی
جستجو در سایت
نقشه سایت
همکاران تهراننامه
ارتباط با مولف
Tehran Nameh
د
آ
الف
ب
پ
ت
ث
ج
چ
ح
خ
د
ذ
ر
ز
ژ
س
ش
ص
ض
ط
ظ
ع
غ
ف
ق
ک
گ
ل
م
ن
و
ه
ی
د
د
دارالاستیفاء
دارالاستیفاء - دیوان محاسبات : عبدالغفار به دار استیفارود و بگوید مستوفیان را تا خط بر حاصل و باقی وی کشند. (تاریخ بیهقی ص 124).
ادامه مطلب
دارالحکومه تهران
دارالحکومه تهران - تهران به سبب موقعیت خاص جغرافیایی و قابلیت دسترسی از آنجا به ۴ سوی کشور مورد توجه کریمخان زند بود و خان زند قصد داشت دربار خود را از شیراز به تهران منتقل سازد؛ از اینرو در…
ادامه مطلب
دارالخلافه
دارالخلافه- تهران.
ادامه مطلب
دارالخلافه ناصری
دارالخلافه ناصری- تهران.
ادامه مطلب
دارالرصّاعه
دارالرصّاعه- شیر خوارگاه؛ مؤسسه وابسته به دستگاههای شهرداری یا دولتی یا موسسات خیریه ــ که برخی کودکان شیرخوار، در آنجا نگهداری میشدند.
ادامه مطلب
دارالشفای تهران
درالشفای(درمانگاه) تهران - در دوره فتحعلیشاه قاجار به دنبال عقد قرارداد فین کن اشتاین نخستین هیئت نظامی فرانسوی وارد تهران شد. افسران و مهندسان این هیئت دو کارخانه توپریزی در تهران و اصفهان دایر کردند. در این هیئت پزشکی نیز…
ادامه مطلب
دارالشورای کبری
دارالشورای کبری- دارالشورای کبرای دولتی؛ مجلس دربار اعظم.
ادامه مطلب
داروخانه کشیک
داروخانه کشیک- در دوران سلطنت رضا شاه، نظمیه تهران هر شب در هر ناحیه نه گانه یک داروخانه را برای کشیک در ناحیه تعیین می کرد که تا صبح برای نیاز مردم باز باشد. بدین ترتیب هر شب نه داروخانه…
ادامه مطلب
داروخانه نورسته
داروخانه نورسته - بنگرید به کافه فلوریا
ادامه مطلب
داروغگی دفترخانه
داروغگی دفترخانه- محاسبات ولایات و تحصیل بقایای حکّام.
ادامه مطلب
داروغه دفترخانه
داروغه ٔ دفترخانه - سرپرست اداره ٔ دفترخانه . از مبلغ مواجب داروغه دفترخانه چنین برمی آید که سمت و شغل وی دارای اهمیت بوده و این مقام زیردست مستوفی المالک واقع می شده است . (از سازمان اداری حکومت…
ادامه مطلب
داش مشدی
داش مشدی بنگرید به لوطی
ادامه مطلب
دامن شلیته
دامن شلیته - رجوع کنید به واژه های متروک (13)
ادامه مطلب
دانشکده دماوند
دانشکده دماوند - بنگرید به کالج دماوند
ادامه مطلب
دانشکده صنعتی ایران و آلمان
دانشکده صنعتی ایران و آلمان – این عبارت را رضا نیازمند معاون وزارت اقتصاد دکتر عالیخانی بکار برده است. (تجارت فردا، 30 آذرماه 1392)«حدود سال 1318 ش. تبلیغات زیادی در روزنامهها درباره تاسیس دانشکده صنعتی ایران و آلمان به راه…
ادامه مطلب
دانشگاه امام صادق
دانشگاه امام صادق - بنگرید به مرکز مطالعات و مدیریت ایران
ادامه مطلب
داوود موشه لازار
داوود موشه لازار سالها باید که تا یک سنگ اصلی ز آفتاب لعل گردد در بدخشان یا عقیق اندر یمن عمرها باید که تا یک کودکی از روی طبع عالمی گردد نکو یا شاعری شیرین سخن سناییپدیده های اجتماعی و…
ادامه مطلب
دبیر حضور
دبیر حضور- آنکه در حضور سلطان یا امیر، کتابت میکرد.
ادامه مطلب
دبیر مهام خارجه
دبیر مهام خارجه- در زمان سلطنت ناصری، هم لقب بود و هم شغل؛ دبیر مهام؛ قائم مقام وزارت دول خارجه (دبیری مهام خارجه: معاونت یا کفالت وزارت خارجه)
ادامه مطلب
دبیرستان شاهپور تجریش
دبیرستان شاهپور تجریش- قدیمی ترین آموزشگاه شمیران دبستان چهارکلاسه فردوسی بود که از مهر سال 1308 آقای علی شعشعانی با معلومات قدیمی به سمت مدیر و آموزگار آن منصوب شد. در سال 1316 کلاس اول دبیرستان در باغ فردوس تاسیس…
ادامه مطلب
دخمه زردشتیان
دخمه زردشتیان بنگرید به برج خاموشان ری
ادامه مطلب
دده
دده . [ دَ دَ ] کنیز را گویند که فرزندان کلان می کند. (برهان ). مربیه ٔ طفل از اطفال اعیان . زنی که تربیت طفلی کند. مقابل لله یعنی مردی که بدین کار مأمور باشد. در تداول گویند:…
ادامه مطلب
درالکتابه ناصری
دارالکتابه ناصریعمادالکُتّاب نخستین آموزشگاه خوشنویسی تهران را سه سال پیش از ترور ناصرالدینشاه در خیابان ناصریه (ناصرخسرو) تاسیس کرد. وی اولین خوشنویسی است که کتابچههای رسمالمشق یا رسمالخط را برای استفاده نوآموزان ابداع کرد که این ابتکار عمادالکتاب در رواج…
ادامه مطلب
دربار
دربار- آنچه امروزه به آن «دربار» گفته میشود، در قدیم، به آن «خلوت» و به کارکنان آن، عمله خلوت و به رئیس آنها، ریش سفید خلوت میگفتند. ریش سفید خلوت، چیزی نظیر وزیر دربار بود.
ادامه مطلب
درخانه
درخانه- در دوره قاجار، دربار سلطنتی را درخانه یا دربخانه میگفتند.
ادامه مطلب
دروازه اسدالدوله
دروازه اسدالدوله - پس از سقوط اصفهان به دست محمودافغان در ۱۱۳۵ق.، تهماسب میرزا، ولیعهد شاه سلطان حسین در قزوین بر تخت سلطنت نشست. (جهانگشای نادری، ج۱، ۱۵، ۱۳۴۱ش.) در این زمان اوضاع آشفته ایران سبب شد تا دولتهای روسیه…
ادامه مطلب
دروازه دولت
دروازه دولت - بنگریدبه دروازه اسدالدوله
ادامه مطلب
دروازه محمدیه
دروازه محمدیه - در زمان محمدشاه چندان عمارت و آبادانی در تهران و اطراف آن پدید نیامد. مهمترین اقدام وی در تهران احداث بازار عباسآباد در جنوب سبزهمیدان بود که به محله نوساز محمدیه در جنوب شهر راه داشت. این…
ادامه مطلب
دروازه نو
دروازه نو - بنگرید به دروازه محمدیه
ادامه مطلب
دروازه های چهارگانه
دروازه های چهارگانه - در این دوران تهران هنوز شبیه به شهر کوچکی از دوره صفویه و با حصاری بر گرد آن مشتمل بر ۱۱۴ برج و دروازههای چهارگانهاش بود، در حالی که درون شهر از معابر تنگ و نهرهای…
ادامه مطلب
دره قشلاق
دره قشلاق – اراضی وسیعی در تپه های جنوب الهیه قرار داشت که به دره قشلاق مشهور بود. این اراضی در دهه سی به بعد جزو اراضی قابل ساخت شد و اندک اندک توسعه یافت. جنگ جهانی دوم آسیب سنگینی…
ادامه مطلب
دستخط
دستخط- شاه، اوامر خصوصی و دستورهای مخصوص خود را به خط خود یا منشی مخصوص خود ــ که حکماً ذیل آن را امضا میکرد ــ صادر مینمود. این نوع مکتوب، به دستخط موسوم بود. دستخط، نباید حاوی کارهای دولتی باشد؛…
ادامه مطلب
دستورالعمل وظایف اداره احتسابیه
دستورالعمل وظایف اداره احتسابیه - كامران میرزا نایبالسلطنه در اجراى دستخط شاه دستورالعمل مفصلى درباره وظایف اداره احتسابیه به اعتمادالسلطنه ابلاغ نمود: «... اولاً، هر چه از دیوارها كه به میل صاحبخانه تجدید مىشود یا جاهاى معیوب كه احتساب شهر…
ادامه مطلب
دشنام لوطی ها
دشنام لوطی ها - «زشتترین دشنامها و بدترین اعمال در میان لوطیانِ یَل جوانمردِ خوشنام به کار بردن کلمات و جملات نامَرد، نالوطی، لچک به سر و امثال آن بود. سوگند به دروغ خوردن، موی سبیل گرو بسته را از…
ادامه مطلب
دشنام ناپلئون به ایرانیان
دشنام ناپلئون به ایرانیان – نيازهاي متقابل ايران و فرانسه به يكديگر در جنگ ایران و روسیه منجر به عقد پيمان فين كن اشتاين شد. اين پيمان در چهارم مه 1807 م./25 صفر 1222ق. به امضاي دولتمردان فرانسوي و ميرزا…
ادامه مطلب
دفتر خاقانی
دفتر خاقانی- اداره ثبت املاک.
ادامه مطلب
دفیله-
دفیله- رژه رفتن؛ عمل به رده رفتن و گذشتن گروهها از برابر کسی؛ رژه.
ادامه مطلب
دکه نعلبندی سرچشمه
دکه نعلبندی سرچشمه نعلبندی از مشاغل معمول تهران قدیم بود که حمل و نقل اشخاص، بار و کالا توسط چهارپایان انجام می شد. «نعلبندی یعنی نعل بستن . نعل زدن . بر سم ستور نعل کوبیدن . عمل نعلبند. دکان…
ادامه مطلب
دلیل السفرا
دلیل السفرا - سفرنامه میرزا ابوالحسن خان شیرازی (ایلچی) به روسیه علوی شیرازی، محمد هادی (نويسنده)، دنیاى كتاب، تهران ،1363 ش.، چاپ اول. ابوالحسن ایلچی، ۱۱۹۰ - ۱۲۶۲ق. - سفرها - روسیه سفرنامه ميرزا ابوالحسن خان ايلچى يا حيرت نامه…
ادامه مطلب
دواب
دواب – در دوره قاجاریان به چهارپایانی که در اختیار قشون قرار داشت، دواب می گفتند. در پایان سال ۱۲۹۹ ش. ژاندارمری ۳۰۹۳ رأس دواب اعم از اسب، قاطر و الاغ در تملک داشت./ عاقلی، ۹۸. «دواب . [ دَ…
ادامه مطلب
دورژیمان-
دورژیمان- هنگ.
ادامه مطلب
دوزاری
دوزاری – سکه دو ریالی، معادل دویست دینار جدید و دو هزار دینار قدیم است که در تداول عام به دلیل کثرت استعمال دوزاری(دو هزاری) معروف شد. این سکه در اواخر دوره پهلوی و حتی تا سال ها پس از…
ادامه مطلب
دوشان تپه
دوشان تپه - بنگرید به نازی آباد
ادامه مطلب
دوغی
دوغی - دوغ از نوشیدنی های محبوب تهرانی ها بود. «از مشاغل دوره گرد که در محلهها میگشتند و اجناسشان را عرضه میکردند. یکی هم دوغی بود.»/ شهری، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ج۶، ۸۵-۹۱ و۱۰۱ و۱۰۵ ۱۳۶۸ش. در…
ادامه مطلب
دیان
دیان - بنگرید به ژیان
ادامه مطلب
دیشو
دیشو- از کلمات تهرانی- تجریشی است. یعنی دیشب.
ادامه مطلب
دیوان بیگی
دیوان بیگی- رئیس محاکمات شهر و منصبدار حکومت؛ رئیس هیئت داوران یا رؤسای دادگستری ولایات را میگفتند و کمکم نام خانوادگی شد؛ رؤسای دادگستری ولایات.
ادامه مطلب
دیوان رسایل
دیوان رسایل- دفتر ایالتی.
ادامه مطلب
دیوان عدالت عظمی
دیوان عدالت عظمی- دادگستری.
ادامه مطلب
دیوانخانه
دیوانخانه- محکمه؛ دارالحکومه؛ نخست وزیری؛ مکانی متصل به کاخ شاه ــ که صدراعظم و وزرا در آنجا به امور مملکتی رسیدگی میکردند.
ادامه مطلب
1
2
صفحه 1 از 2
go to top
استفاده از مطالب این سایت تنها با ذکر منبع بلامانع است.
web design by
ASAGRAPHIC