الف

اصطبل

اصطبلِ توپخانه. «اگر نایب و جلودار و عمله اصطبل براى خود مداخلى كرده و علیق اسب را نرسانده باشند…» (قانون نظام، 1277ق: ص 2 . محلِ نگهدارى چهارپایان. «طویله بزرگى براى اصطبل سربازخانه و اسب صاحب‌‌منصبان فوج ساختم.» (نظام‌‌السلطنه، ج 1323 – 1318 1ق: ص 153).
ادامه مطلب

اصطبل (اسطبل)

محل نگهدارى چهارپایان (طویله) است. از آن‌‌جا كه چهارپایان تنها وسیله حمل و نقل نفر و كالا بود، اصطبل از ملزومات كاخ‌‌هاى سلطنتى و ساختمان‌‌هاى حكومتى و اشخاص متمول بوده است. در آن روزگار گو این‌‌كه نیاز به چهارپایان آن‌‌قدر بود كه خانواده‌‌هاى ضعیف‌‌تر هم اگر توان نگهدارى اسب نداشتند، دست كم الاغى داشتند؛ بنابراین...
ادامه مطلب

اصطبل ارگ

در درون ارگ در دوره ناصرى در شمال اصطبل مباركه و توپخانه در جنوب تكیه دولت قدیم در جایى كه تقریباً كاخ دادگسترى امروز واقع است، قرار داشت.
ادامه مطلب

اصطبل پادشاه

اصطبل خاصّه. «اصطبل پادشاه: میرآخورش در رتبه و احترام با كشیك چى باشى برابر بود.» (نظام‌‌السلطنه، ج 1318-1323 1ق: ص 348).  اصطبلِ توپخانه واحد نگهدارى و رسیدگى به چهارپایان مورد نیاز توپخانه؛  راصطبل. «ریاست اصطبل توپخانه كلیه به عهده یك نفر آدم كافى كاردان مرجوع خواهد بود.» (قانون نظام، 1277ق.؛ 69). «یكشنبه دهم به صاین...
ادامه مطلب

اصطبل توپخانه مباركه

در ارگ سلطنتى در ضلع غربى اصطبل مباركه قرار داشت. / نقشه تهران،موسیو کرشش، طبع 1275 ق.  «… یكى از ادارات توپخانه مباركه اصطبلى بود كه میرآخورى و ریاست آن را محمدحسین‌‌خان، پیشخدمت مخصوص حضور همایون، بر عهده داشت. با بیطار باشى، نعلبند باشى و دفترچى از جمله شاغلامان اداره اصطبل مباركه بودند… .» /...
ادامه مطلب

اصطبل جلالیه

یک ساختمان قاجاری زیبا هنوز در منطقه امیرآباد تهران پابرجاست. این ساختمان به دستور امیرکبیر به عنوان اصطبل ناصرالدین شاه در جلالیه آن زمان ساخته شد و حالا  با درهای چوبی بزرگ و کلون‌های فلزی و سقف گنبدی‌اش تبدیل به موزه شده. با همکاری دانشگاه علوم پزشکی و سازمان میراث فرهنگی به صورت مهدکودک و...
ادامه مطلب

اصطبل خاصّه

واحدِ نگهدارى چهارپایان دربارِ شاهى؛ نیز ر اصطبل پادشاه. «نزدیك كه رسید، معلوم شد چادرهاى اصطبل خاصّه است.» (ناصرالدین شاه، 1300 ق: ص 24). «انبار قدیم واقعه در ارك مبارك جنب اصطبل خاصه دو چشمه او ریخته.» (عرایض توپخانه، 1304ق: ص 75).
ادامه مطلب

اصطبل مباركه

در شمال انبار توپخانه در شمال میدان ارگ امروزى به سمت غرب قرار داشت. / نقشه تهران موسیو كرشش، طبع 1275 ق.
ادامه مطلب

اصطبل نایب‌‌السلطنه

در خیابان معاون‌‌السلطان (شهید دكتر دیالمه) در ضلع شرقى، در دوره ناصرى اصطبل نایب‌‌السلطنه قرار داشت كه محل نگهدارى اسب‌‌هاى دولتى بوده و در ضمن از آن‌‌ها نیز به عنوان قراول‌‌خانه استفاده مى‌‌شده است.  سخن آخر این‌‌كه با بررسى متون و اسناد و تاریخ تهران و نقشه‌‌هاى عصر قاجار این نتیجه حاصل مى‌‌شود كه پا...
ادامه مطلب