آ

آجین کردن کوزه

آجین کردن کوزه آجیدن، آژدن، آژیدن، آجدن یعنی سوزن زدن، فرو بردن سوزن، درفش، نیشتر و مانند آن در چیزی/ فرهنگ معین. آجین کردن کوزه راهی بود، برای خنک نمودن آب آشامیدنی. در تهران قدیم به روزگاری که برق پا به زندگی مردم نگذاشته بود، تهرانی ها چون دیگر هموطنان از کوزه برای نگهداری آب...
ادامه مطلب

آخُر

جایگاهی‌ كه در آن خوراك برای‌ چهارپایان می‌‌ریزند. به صورت آخور هم آمده و هر دو صورت صحیح است. / غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی‌.
ادامه مطلب

آخُر رستم

ذكر این مكان در سلجوقنامه در احوال ابوالفتح مسعود بن محمد بن ملكشاه چنین آمده است:  «سلطان مسعود بن محمد از انبِط كوچ كرد و به ری‌ رفت، و به آخَُر رستم فرود آمد… .» / سلجوقنامه، ص 60.  در راحةالصدور نیز بدین صورت مذكور افتاده است:  «سلطان مسعود بن محمد بن ملكشاه از انبط...
ادامه مطلب

آخوربدین

دهی‌ جزو دهستان تار رود، بخش حومه شهرستان دماوند، در 5 كیلومتری‌ جنوب راه شوسه تهران دماوند كه نزدیك آبادی‌ مرا واقع است. در كوهستان قرار دارد، هوای‌ آن سردسیر، سكنه 80 نفر، مذهب شیعه، زبان كردی‌ – فارسی‌. آب آن از رودخانه تاررود تأمین می‌‌شود؛ محصول آن غلات سیب‌زمینی‌؛ لوبیا؛ قیسی‌ و میوه‌جات است،...
ادامه مطلب

آخوره

مخفف «آب‌خوره» از اصطلاحات بنایی‌ است و آن عبارت از مقدار خاك و آهكی‌ بود كه وسطش را حوض مانند خالی‌ كنند تا آب در آن بریزند و مخلوط كنند و ملاط بنایی‌ بسازند. / تاریخ اجتماعی‌ تهران، ج5، ص593.
ادامه مطلب

آخورین (= اوخورین

این آبادی‌ در رودبار قصران واقع بوده و بیش از نیم قرن است كه خراب شده و از بین رفته است. نامش در كتاب جغرافیای‌ دره رودبار و نیز در فهرست آبادی‌‌های‌ رودبار قصران مندرج در كراسةالمعی‌ مذكور است. به عهد آبادی‌ قریب چهل خانوار جمعیت داشته است؛ و حاجی‌ آباد كه اكنون نیز در...
ادامه مطلب

آداب چراغ روشن كردن

در تهران قدیم روشن كردن چراغ روشنایی‌ آداب و رسومی‌ داشت. وقتی‌ آن‌ها را روشن می‌‌كردند. حاضرین صلوات فرستاده و به شاه چراغ شیراز درود می‌‌فرستادند. این رسم در میان كسبه بیشتر نمود داشت و زمانی‌ كه هوا در حال تاریك شدن (گرگ و میش) بود، كسبه چراغ‌ها را روشن می‌‌كردند و مشتریان صلوات می‌‌فرستادند...
ادامه مطلب

آدران

قصبه‌ای‌ جزو بخش شهریار شهرستان تهران، در 17 كیلومتری‌ جنوب علیشاه‌عوض و دو كیلومتری‌ شمال راه آهن بین ایستگاه قاسم آباد و رباط كریم است. در جلگه قرار دارد. هوای‌ آن معتدل است و مالاریا در آن منطقه وجود داشته، سكنه آن 1184 نفر، مذهب آنان شیعه، زبان اهالی‌ تركی‌ و فارسی‌، دارای‌ پنج رشته...
ادامه مطلب