رختشویخانه عمومی تهران – در دوره مظفری در ۱۳۲۲ق. و در جریان شیوع وبای شدید در تهران، یحیی دولتآبادی از مؤسسهای با عنوان نخستین بلدیه تهران نام میبرد که با گسترش تشکیلاتی ابتدایی به نام احتسابیه که پیش از این به جمعآوری و حمل زباله شهر میپرداخت، به وجود آمده بود. این نهاد به شیوه...
ادامه مطلب
رساله مجدیه(کشفالغرایب)- میرزا محمدخان مجدالملک از رجال سیاسی و یکی از منتقدان و نویسندگان عصر قاجار است و «رساله مجدیه» او، یکی از نخستین آثار انتقادی(انتقادات کوبنده ) منثور فارسی است که پیش از پیروزی انقلاب مشروطه، به نگارش درآمده و معایب و نابسامانی های عصر ناصری را در قالب نثری استوار، انتقادی و طنزآمیز...
ادامه مطلب
رسم کلوخ اندازان در تهران قدیم «کلوخ اندازان » از رسومی است که همانند دیگر شهرهای کشور، در تهران قدیم هم برگزار می شد. این رسم چنانی که از اشعار شعرای نامدار طی قرون و اعصار بر می آید، سراسر ایران را بر می گرفت و تنها به تهرانی ها تعلق نداشت، اما از آن...
ادامه مطلب
رسومات – بنگرید به کارخانه رسومات
ادامه مطلب
رشک بهشت – نام اندرونی باغ فردوس بوده است. ستوده ساختن اندرونی و حمام سمت غرب باغ را منسوب به امین الملک و ساخته شده در سال 1318 ه ق میداند]1 ] ولی معیری میگوید که اندرونی موسوم به «رشک بهشت» توسط دوستعلیخان نظام الدوله در جنوب غربی باغ ساخته شده است.] 2]در هر صورت،...
ادامه مطلب
رضاقلی میرزا در تهران – رضاقلی میرزا ( ۱۷۴۹ م./۱۱۲۶ خ./ ۱۱۶۰ ق – ۱۷۱۷) فرزند ارشد نادرشاه افشار بود. نادر به هنگام لشکرکشی به هندوستان، رضاقلی خان را به نیابت سلطنت برگزید، وی در غیاب پدر تهماسب میرزا و بیشتر اعضای خانواده اش را در سبزوار کشت و امید داشت که پس از مراجعت...
ادامه مطلب
رقم– در دوره قاجار، اوامر و احکام و مخاطبات کتبی ولیعهد و شاهزادگانش را ــ که فرمانفرمایی و حکمرانی داشتند ــ میگفتند؛ مترادف حکم است.
ادامه مطلب
روبنده – پوشاک و آرایش زنان تهراننشین در دوره قاجار نیز مخصوص بود. زنان معمولاً شلواری گشاد به نام چاقچور به پا میکردند که تا مچ پا را میپوشاند. چهره را با پیچه یا روبنده، و گیسوان را با روسری، دستمالی سفید یا رنگین، میپوشاندند و چادر سیاه یا چادرنمازی رنگین بر سر میکردند. گیسوانشان...
ادامه مطلب
بازگشت محصلان ایرانی از اروپا، موجد برخی تحولات در تهران شد. مثلاً میرزا رضا مهندس نقشه مدرسه دارالفنون را ریخت و میرزاصالح شیرازی اولین روزنامه ایرانی با عنوان کاغذ اخبار را در تهـران منتشر کـرد. [۱۴۷][۱۴۸] ۱۴۷. ↑ بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۲، ص۱۷۵-۱۷۸، تهران، ۱۳۴۷ش بب. ۱۴۸. ↑ بامداد، مهدی، شرح حال...
ادامه مطلب