پاچنار و پاچناری

پاچنار و پاچناری

چنار خونبار تهران، از چنارهای نامدار تهران قدیم و نام چنار امامزاده سید ولی در محله بازار تهران بود.

درختان میوه عمری کوتاه دارند، ولی درختان نظیر چنار که ریشه های قوی دارند برای دست یابی به آب دل خاک را می شکافند و در عمق و سطحی وسیع پنجه می گشایند و در مقابل ناملایمات اقلیمی تحملی بسیار دارند و از این روست که تعدادی از آنها را از پس قرن ها هنوز سرزنده و شاداب  در این خطه می توان دیدشان. این چنار تا سده معاصر نیز رنج دوران را بر خود هموار کرد و پایدار ماند، اما عاقبت حریف انسان نشد و از میان رفت. ظاهرا وقتی با آلت برنده تیزی پوست آن را می شکافتند شیرابه ای قرمز رنگ از آن بیرون می زد، از این روی آن درخت را «چنار خونبار»می گفتند. نام« محله پاچنار» و بازار پاچنارهم در این محل یادگار و منسوب بدان درخت است.

«اصطلاح پاچناری (کـه منسوب به محله‌ای به نام پاچنار در تهران بود) به گروه اجلاف آن محله اطلاق می‌شد. رفته‌رفته این اصطلاح در تهران جنبه عمومی یافت و پاچناری را برای لوطیان و همه اشخاص نامقیّد و فرومایه به کار می‌بردند.» (بهار، عجم، لاله تیک چند بهار، ذیل پاچناری، به کوشش کاظم دزفولیان، تهران، ۱۳۸۰ش.)