ایلات و عشایر

با آن‌‌كه در منطقه رى، ایلات و عشایر بسان دیگر منطقه‌‌هاى ایران چون فارس و خراسان و آذربایجان، وجود نداشته، امّا به مرور تا استوارى سلطنت قاجاریه و پس از آن نام و نشان بسیارى از آنان در كتب تاریخى آمده است. به‌‌طورى‌‌كه اعراب ورامین، میش مست سمنان بسیار معروفند و از ایلات هداوند، اصانلو، قراچورلو، گاو باز و دیگر شاهسون‌‌ها، حتّى قشقایى و بختیارى هم در اطراف تهران سخن به میان آمده است.

 در احوال بصیرالسلطنه نوشته شده است: «در سال 1314 ق. كه مظفرالدین شاه از تبریز به تهران وارد شد و به سلطنت رسید، بصیرالسلطنه نیز با وى به تهران آمد در سال‌‌هاى 1314 و 1315 ق. در پایتخت اقامت داشت. وى علاوه بر سِمت پیشخدمتى و ناظم خلوتى همایونى ریاست ایلات اطراف تهران را، از قبیل قراچورلوى خوار، هداوند، اصانلوى خوار و غیره كه قبلاً تصدى آن‌‌جا با محمد قاسم خان وكیل‌‌السلطنه برادر امین السلطان بود، به عهده داشت و ضمناً دسته موزیكانچى تبریزى نیز ابواب جمعى او بود.»

 مسعود كیهان، ایلات اطراف تهران را كه در یك منطقه وسیع ییلاق و قشلاق داشته‌‌اند به شرح زیر آورده است: گاوبار، اوریاد، عرب كوشكى، بداغى و كرمانى، افشار، اینانلو، هداوند، عرب حاجى، آقاسلطانى، اصانلو، ایكایى، كلكو، عرب كتى، عرب میش مست، بوربور، شصتى، مردبچه، بختیارى، عرب حلوایى، پازكى، عرب صحنانى، قرا چورلو، نفر زركو، نانكى. / تاریخ اجتماعى، فرهنگى تهران، ج 1، ص 125.