یوم التوپ – یوم التوپ روز دوم تیر 1287 ش./ 23جمادی‌الاول سال ۱۳۲۶ ق. است که به فرمان محمدعلی شاه، فرمانده بریگاد قزاق، کلنل ولادیمیر پلاتونوویچ لیاخوف با نیروی تحت فرمانش به مجلس شورای ملی، مجلس تازه بنیاد ملت ایران حمله و با توپ خراب کرد. شاه قاجار دست لیاخوف را به نشانه پیروزی و قدردانی فشرد و آشکارا با قوه‌قهریه علیه آزادی خواهان بپا خاست و دمار از روزگارشان در آورد. بدین ترتیب دوره کوتاه استبداد صغیر در کشور آغاز شد. شاه وامی گرفت و میان قزاقان پخش کرد و روسیان ظالم را در قلع و قمع مشروطه خواهان، شاد و دلگرم کرد. مشروطه‌خواهان با سخت ترین مجازات ها و فشارها روبه رو شدند. ملک‌المتکلمین و میرزاجهانگیرخان‌صوراسرافیل، به طرز فجیعی به‌قتل رسیدند. عده زیادی مخفی یا متواری شدند و بعضی به سفارت خانه ها پناه بردند و جمعی از وطن کوچیدند. غول استبداد دیوانه وار در عرصه سیاست کشور می تاخت.
اما خون ناحق پروانه امان نداد که شاه و همراهان روسی اش شب را سحر کنند.
در پایتخت و جای جای وطن، مردانی پیدا شدند با گذشتن از خون خود چراغ مشروطیت را روشن نگه داشتند و وطن را از لوث وجود ناپاکان پاک داشتند.
شماری از قزاقان ایرانی به تدریج این سازمان را ترک کردند. قیام مردم در شهرها در تهران به هم پیوست و عاقبت در مبارزه ای چهل پنجاه روزه در 15 تیرماه سال 1288، کار یکسره شد. پایتخت را مشروطه‌خواهان فتح کردند و استبداد صغیر پایان دادند و شاه را بزیر کشیدند.
