۳۰ مکنزی می¬نویسد: « سال پیش شیوع وبا گیلان را ویران کرد دو بار دیگر نیز پیدا شد آخرین شیوع آن در سال ۱۸۵۶ میلادی بود ولی این دوبار دامنه آن وسیع نشد.»/ مکنزی، 1359: 200