ناظر بیوتات – منصبی درباری از دوران پادشاهی نظیر سلجوقیان صفویان و غیره بوده است. «عوامل اصلى بيوتات، عمله «خلوت» شاه بودند و «ريش سفيد خلوت» که ناظر بيوتات و وزير حضور بر آنها رياست داشت.» (اعتمادالسلطنه،1363،ج1،ص44- 45؛ مستوفى ،بى تا،ج1 ،صص380-420؛ آل داود،1383،ج13،ذيل بيوتات).
بیوتات سلطنتی ؛ در دوران صفویه ، کارگاههایی که ضروریات و حوایج دستگاه سلطنتی را تدارک و تهیه مینمود. بسیاری از این بیوتات مربوط به امور خانه بود، همچون مطبخ خانه و ایاغی خانه و اصطبل و خیاطخانه ، و بعضی از نوع کارخانه های دولتی امروز بود مانند شعرباف خانه و ضرابخانه و قورخانه . متصدی و مسئول اداره ٔ بیوتات سلطنتی را که گاه تعداد آن به 32 میرسید ناظر بیوتات میگفتند. (دائرة المعارف فارسی ).

برچسب‌ها: