محاسب‌الدوله – میرزا آقاخان محاسب الدّوله (1356 -1274 ق.)، معروف به مصفّی فرزند حسینقلی‌خان بن میرزا محمّد خان بن بیگلرخان اصفهانی فاضل ادیب و ریاضی‌دان اصفهانی بود. او اهل تهران و جزو مشایخ سلسله‏ نعمت‏اللهی صفى علیشاهى در اصفهان بود. آقاخان در تهران از محضر استادانى از جمله میرزا عبدالغفارخان نجم‏الدوله اصفهانى دانش آموخت. ظهیرالدوله به او اجازه‏ ارشاد و دستگیرى داد. در سال 1312 ق. به اصفهان رفت و در بانك شاهى اشتغال یافت. مدرسه‏ «ایتام» به همت او و دو تن مشروطه‌خواه؛ حاج شیح على‏اكبر شیخ‏الاسلام میرزا مسیح‏خان حافظ الصحه و میرزا على‏اكبرخان سرتیپ تأسیس شد. از سال 1323 ق. نام مدرسه به دو مدرسه‏ «علیه» و «ایتام» تغییر یافت و بعد «ایتام» نیز حذف و فقط «علیه» ماند. پیکر وی را در ایوان بقعه آقا میر سید حسن مدرس در جنب مسجد رحیم‏خان به خاك سپردند. آثار قلمی او است : تاریخچه مدرسه دارالفنون؛ تاریخ عمومی سلاطین اروپا؛ تاریخ مصر؛ اصول جبر و مقابله، مطبوع؛اصول جغرافیایی کره زمین.

منابع:امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشّیعه، ج۲، ۸۷؛ مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ۱۵۶؛ معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم آلاثار، ج۶، ۲۰۶۳؛ تجلی، مهدی، دایره المعارف دانش بشر، ۱۱۹۱؛ فهرست کتابخانه عمومی اصفهان، ج۱، ۴۶؛ مهدوی، سیدمحمدحسین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ۴۷ و۴۸؛ مهدوی، سید مصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۱، ۵۵.   

برچسب‌ها: