پیش از آن‌‌كه سازمانى به نام بلدیه در تهران قدیم تشكیل شود اداره‌‌اى تأسیس شده بود كه تقریباً همان وظیفه بلدیه را انجام مى‌‌داد و نام آن اداره احتسابیه بود. اعضاى این اداره را محتسب مى‌‌گفتند. این اداره دو شعبه داشت یكى احتساب و دیگرى تنظیف و هر كدام عده‌‌اى نایب و فراش و رفتگر تحت فرمان داشتند محتسبان زیر نظر حكومت و كلانتر شهر كار مى‌‌كردند و مجازات خلاف كارى‌‌هاى ساكنان شهر هم با آن‌‌ها بود. شعبه نظافت اداره احتسابیه جمعى سقا براى آب‌‌پاشى و حدود صد رأس اَستر (قاطر) براى زباله‌‌كشى در اختیار داشت.
در سال 1288 خ. هنگام نیابت سلطنت عضدالملك قاجار (رئیس قاجار) اولین بلدیه قانونى تهران به ریاست اعلم‌‌الدوله ثقفى تشكیل شد. این اداره بلدیه مقابل سبزه میدان در محلى به نام خیام‌‌خانه یا چادرخانه تأسیس شد و یك معاون داشت و بعدها زیر نظر وزارت داخله انجام وظیفه مى‌‌كرد. نخستین كسى كه از این وزارتخانه حكم ریاست بلدیه را دریافت كرد شخصى به نام یمین‌‌السلطنه بود و ماهانه هشتاد تومان دریافت مى‌‌كرد.
وظیفه عمده و اساسى بلدیه در تهران قدیم در زمان عضدالملك سنگفرش كردن چند خیابان مهم و نظافت خیابان‌‌ها و كوچه‌‌ها بود. تنها عوارض و مالیاتى كه اداره بلدیه از مردم در اوایل كار خود مى‌‌گرفت مالیات و عوارضى بود كه از حیوانات و وسایل باركش وصول مى‌‌كرد مانند اسب و قاطر و شتر و گارى كه وارد تهران مى‌‌شدند. بلدیه تهران وصول این مالیات را به عهده مأموران تفتیش دروازه‌‌ها گذاشته بود و وزارت مالیه آن‌‌ها را مأمور تفتیش قاچاق تریاك كرده بود و از این طریق هزینه و حقوق آن‌‌ها تأمین مى‌‌شد.
اداره بلدیه در ضلع شمالى میدان توپخانه چندین انبار را تصرف كرد و براى شعبه‌‌هاى خود اداراتى برقرار ساخت مانند اداره آب و اداره ارزاق. ! رجوع کنید به احتسابیه.
