انجمن شاه‌‌آباد

از انجمن‌‌هاى محلى تهران بود. انجمن شاه‌‌آباد نیز از انجمن‌‌هاى بزرگ و مهم پایتخت به شمار مى‌‌رفت. بنا به قول محیط مافى انجمن به ریاست شاهزاده امیر اعظم پسر سپهسالار تشكیل شده بود. وى شخصاً در اذهان ملت محبوبیتى داشت و براى این انجمن یكصد نفر مجاهد با لباس و اونیفورم و تفنگ تهیه كرده و ریاست مجاهدین را به منتصرالدوله داده بود.

 مجاهدان شاه‌‌آباد افراد كارى بودند و بسیار طرف توجه ملیون قرار داشتند این مجاهدان در روز كودتاى محمدعلى شاه مقاومت بسیارى كردند. از جمله آنان علیخان منتصرالدوله، شاهزاده حسن الهیارخان، میرزا حاجى آقا، میرزا محمدعلیخان دواساز، میرزا حبیب‌‌الله، میرزا یوسف، رفعه الملك حمزه سرباز، احمد آقاى رزاز پسر كوچك مشهدى حسین فراشخانه بودند. / حیات یحیى، ج 2، ص 318.

 انجمن شاه‌‌آباد علاوه بر فعالیت‌‌هاى سیاسى به امور فرهنگى، اجتماعى نیز بها مى‌‌داد. براى مثال در اوایل سال 1326ق با راه‌‌اندازى كلاس‌‌هاى درس شبانه براى آموزش بزرگسالان به صورت رایگان، اعلام كرد كه مقصود اصلى انجمن شاه‌‌آباد ترویج علوم و نشر معارف است. / حبل‌‌المتین، (تهران)، سال اول، سه‌‌شنبه 14 صفر 1326، ش 254.

 این انجمن صاحب تكیه‌‌اى نیز بود كه در ایام سوگوارى محرم و صفر در ان مراسم عزادارى همراه با وعظ خطیبان ملى نظیر ملك‌‌المتكلمین برگزار مى‌‌شد. / خاطرات فرید، ص 293.

 اهالى تجریش كه دست به تشكیل انجمن خیریه حسینیه تجریش زده بودند، بلافاصله پس از اعلام موجودیت، انجمن خود را با شعبه‌‌اى از انجمن شاه‌‌آباد معرفى كردند. همین امر این نكته را كه انجمن شاه‌‌آباد از قدرتمندترین انجمن‌‌هاى پایتخت به شمار مى‌‌رفت، بیشتر آشكار مى‌‌سازد.