«آرداشس بادماگریان» از ارامنه تبریز، كه به وثوق التجار معروف بود، ولى مردم تهران وى را اردشیرخان مى‌‌نامیدند. او از اولین سینماداران تهران است. / تهران قدیم، ص 387.

 «… در شعبان 1327 ق. در خیابان علاءالدوله مقابل بانك استقراضى در آپارتمان اردشیرخان از طرف مسیو پاته فرر و مسیو آنتوان خان سوریوكین و كمپانى، تماشاخانه سینماتوگراف دایر خواهد شد چون خود مسیو پاته اول مخترع این كار است… .» / روزنامه ایران نو، 24 شعبان 1327 ق.

 اردشیرخان سرانجام در سال 1330 ق. / 1291 خ. در خیابان علاءالدوله (فردوسى فعلى) سالن سینماى جدیدى را افتتاح كرد و براى نخستین بار در تهران بهره‌‌بردارى همگانى از سینما را رواج داد. مرحوم عبداله بهرامى در توصیف سینماى اردشیرخان كه به اردشیر ارمنى شهرت داشت، چنین مى‌‌نویسد: «اردشیر خان شخصى تنومند و ارمنى بود كه قسمتى از ساختمان دو طبقه روبه‌‌روى بانك ملى در خیابان فردوسى متعلق به او بود. طبقه زیر، مغازه كتاب فروشى و غیره بود، اما در طبقه دوم یك سینماى كوچكى تهیه كرده بود… بلیطهاى چاپى را به قیمت دو قران مى‌‌فروخت… مطابق مقررات آن وقت زن‌‌ها حق ورود به چنین محلى را نداشتند… واردین با بى‌‌صبرى در انتظار تاریك شدن اتاق و ظاهر شدن عكس‌‌ها روى پرده سفید بودند. براى این‌‌كه مجلس به كلى سرد و كسل نشود خود اردشیرخان با هیكل بزرگ و قابل تماشا هر نیم ساعت وارد مى‌‌شد و مژده مى‌‌داد كه الساعه تماشا شروع خواهد شد. این انتظار تا یك ساعت به طول مى‌‌انجامید… یك نفر تارزن و یك نفر هم با دنبك شروع مى‌‌كردند به نواختن آهنگ‌‌هاى وطنى و تماشاچیان را مهیاى شنیدن و دیدن صحنه مهیج مى‌‌نمودند.» / خاطرات عبدالله بهرامى، ص 43، نقل از تهران به روایت تاریخ، ص 2161.

 زمانى هم خان بابا معتضدى با اردشیرخان به طور مشترك سینمایى را افتتاح كردند كه این شراكت طول نكشید و به هم خورد.

ارسال دیدگاه

ایمیل شما نمایش داده نخواهد شد.