تا اوایل سلطنت ناصرالدین شاه امور احتساب و خدمات شهرى پایتخت از وظایف كلانتر تهران بود، تا اینكه در سال 1275 ق. این امور به طور مستقل به محمودخان احتسابآقاسى محول گردید. / روزنامه وقایع اتفاقیه، ش 435.
احتساب آقاسى معناى شهردار را داشت، اما در سال 1276 ق. محمودخان به احتساب الملك ملقب گردید. / روزنامه وقایع اتفاقیه، ش 453.
و بدین ترتیب احتساب الملك لقب شهردار پایتخت شد و از آن پس هر كه شهردار تهران مىشد، به او احتساب الملك مىگفتند تا اینكه بعدها این لقب شغلى هم مانند دیگر القاب به لقب معمولى تبدیل شد.
محمودخان تا سال 1281 ق. در این سمت باقى بود. پس از او چراغعلى خان سراج الملك بدان سمت منصوب شد.
تا: «به تاریخ پانزدهم شهر رمضان المبارك 1286 ئیلان ئیل تمیزى و پاكیزگى شهر طهران از محلات خارج و داخل همه را به عهده امین حضور آقاعلى پیشخدمت خاصه محول فرمودیم…» / روزنامه دولتى، ش 638.
بعد از آقاعلى آشتیانى، میرزا حسن احتسابالملك به عنوان رئیس اداره احتسابیه تعیین شد. / المآثر و الآثار، ص 22.
در سال 1297 ق. محمدحسن خان اعتمادالسلطنه با پیشنهاد دریافت پنج هزار تومان براى امور احتساب پایتخت به سمت رئیس اداره احتسابیه منصوب گردید. / روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، ص 138.
در سال 1299 ق. اعتمادالسلطنه از سمت مزبور بركنار شد. «امروز مرا از احتسابى شهر عزل كردند… الحمدلله كه امروز من از گِل پاك كنى شهر خلاص شدم… .» / روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، ص 138.
از سال 1299 ق. كامران میرزا نایبالسلطنه امور احتسابیه را برعهده گرفت و به كنت دومونت فرت رئیس نظمیه تهران واگذاشت و بدین ترتیب كنت ادارات نظمیه و احتسابیه را ادغام كرده و به اداره آن پرداخت.
در سال 1302 ق. اداره احتسابیه از نظمیه جدا شد و امور بلدیه به میرزا عباس خان مهندس باشى فرزند میرزا رضا مهندس باشى واگذار گردید. میرزا عباس از محصلین اعزامى به فرانسه در سال 1275 ق. بود كه پس از اخذ دانشنامه مهندسى به كشور بازگشته بود. / همان، ص 325.
مهندس باشى در این كار موفق نبود تا اینكه اداره احتسابیه شهر دارالخلافه و خیابانهاى دولتى ضمیمه سایر اعمال صنیعالدوله وزیر انطباعات كه مسبوق به آن بود شد و یك قبضه عصاى مرصع نیز به معزى الیه مرحمت گردید. / روزنامه ایران، ش 583.
محمدحسنخان صنیعالدوله (اعتمادالسلطنه) كه براى بار دوم به این سمت منصوب شده بود باز هم با كارشكنىهاى نایبالسلطنه مواجه گردید، طورى كه مىنویسد: «به قدرى متغیر بودم خانه آمدم كاغذى استعفا از باغات و احتساب به امینالسلطان نوشتم.» / روزنامه خاطرات، اعتمادالسلطنه، ص 405.
اما باز هم در این سمت باقى ماند تا اینكه در سال 1307 ق. محمدتقى خان فرزند عبدالعلى خان ادیب الملك برادرزاده خود را به نیابت ریاست احتسابیه پایتخت تعیین نمود واز ناصرالدین شاه استدعاى اعطاى لقب احتساب الملكى براى محمدتقى خان كرد. «… در این ایام نیز حسب استدعاى اعتمادالسلطنه و تصویب جناب مستطاب امینالسلطان وزیر اعظم به لقب احتساب الملكى ملقب و مفتخر شد.» / روزنامه ایران، ش 717.
در سال 1309 ق. شاهزاده محمدحسین میرزا مهندس عهدهدار احتسابیه گردید. «امیرزاده محمدحسن میرزا سرتیپ اول و مهندس مخصوص… ریاست اداره احتسابیه و تنظیفیه شهر دارالخلافه كه در تحت وزارت انتظامالسلطنه وزیر نظمیه است، با شرایط مقرر به امیرزاده معزى الیه مرجوع… گردید.» / روزنامه ایران، ش 767.
پس از هفت ماه باز هم شخص دیگرى عهدهدار احتسابیه گردید و این بار قرعه به نام ابوالحسن خان فخرالملك پسر رضاقلى خان اردلان افتاد. وى با پرداخت هزار تومان پیشكش به ناصرالدین شاه به این سمت منصوب شد.