اولین بانویی‌ كه در تهران نخستین مدرسه دخترانه را به نام «پرورش» در سال 1321ق.) 1282خ.) افتتاح كرد. اما به دلیل ضدیت و فشار مخالفان فرهنگ عمر این مدرسه پس از چهار روز فعالیت به سر آمد.

 

 

مدرسه دخترانه

 

 طوبی‌ آزموده فرزند میرزا حسن خان سرتیپ از اهالی‌ قشون بود. او در سال 1294 ق. / 1257 خ. در تهران چشم به جهان گشود و در چهارده سالگی‌ با میرزا عبدالحسین خان میرپنج ازدواج كرد. بعدها از وی‌ جدا شد. طوبی‌، پدری‌ باسواد و روشنفكر داشت. هم او بود كه گام‌های‌ نخستین سواد را در خانه به او آموخت. طوبی‌ بدان روزگار سخت توانست زبان‌های‌ پارسی‌، عربی‌ و فرانسه را در كنار علم رایج زمان خود، بیاموزد.

 پس از پیروزی‌ مشروطیت و در سال 1326ق./ 1287خ. بار دیگر وی‌ دبستان «ناموس» را در خیابان فرمانفرما (= شاهپور = وحدت اسلامی‌) نزدیك چهارراه حسن‌آباد گشود.

 شمس‌الدین رشدیه دراین باره می‌‌نویسد:

 «در سال 1326 ق. شادروان بانو طوبی‌ آزموده (رشدیه) به مساعدت و همراهی‌‌های‌ معنوی‌ پدرم مدرسه ناموس را در خیابان شاهپور، نزدیك چهار راه حسن آباد تأسیس كرد… / تهران به روایت تاریخ، ص 2147  رمدرسه پرورش دخترانه.

 وی‌ تعالیم مذهبی‌ و علم حدیث و آموزش قرآن را در میان دروس مدرسه گنجاند و برای‌ ایجاد هماهنگی‌ با شرایط روز جامعه، سالی‌ یك بار روضه‌خوانی‌، در مدرسه ترتیب می‌‌داد.

 حضور معلم مرد در مدرسه امكان نداشت، زیرا بهانه به دست مخالفان می‌‌داد و از دیگر سوی‌ معلم زن هم نبود، بنابراین خانم آزموده به كمك جمعی‌، كتاب‌هایی‌ برای‌ محصلان فراهم كرد و خود تعلیم دانش‌آموزان را به عهده گرفت. او با استقامت بسیاری‌ در راهی‌ كه برگزیده بود موفق شد در سال 1307 خ، نخستین دبیرستان دخترانه تهران را تأسیس كند.

 در این میان، نباید همراهی‌ مؤثر عده‌ای‌ را در موفقیت ایشان نادیده گرفت. نقش و كمك جمعی‌ از اهالی‌ معارف و بزرگانی‌ كه خود طلایه‌دار گسترش علم و دانش و ابداع شیوه جدید تحصیل بدان روزگار بودند، افرادی‌ چون؛ میرزا حسن رشدیه، نصیرالدوله، سید جوادخان سرتیپ و ادیب‌الدوله.

 شمس‌الدین رشدیه یادداشتی‌ از مدرسه پرورش در سوانح عمر دارد كه در جای‌ خود خواهد آمد.