سرای اتابکی
این سرای به فرمان امیرکبیر در سال 1267ق. در بازار تهران ساخته شد. امیر این تیمچه و بازار را برای رونق کسب و کار صاحبان صنعت و تجارت ساخت. وجهه نظر امیر رونق بازار کالاهای ایرانی و تولیدات داخلی در مقابل کالاهای روسیه و انگلیس بود. به همین دلیل این بنا منسوب به او «جناب اتابک اعظم» سرای اتابکی خوانده شد. سرای اتابکی با معماری قجری و حجره های فراوانش از نظر وسعت و زیبایی حائز اهمیت بسیار است. بازار و کاروانسرای امیر به سرعت رونق گرفت و به مرکز مهم تجارت تهران تبدیل شد.
«تأسيس مجمع الصنايع به عنوان مركزي براي تربيت صنعتگران داخلي و احياي صنايع وطني با افكار اصلاح طلبانه اميركبير و دوران وى ارتباط دارد و البته بايد علاقة شخصي ناصرالدين شاه به ترويج هنرها را نيز در راه اندازي اين مجموعه مؤثر دانست. زيرا برخى رشته هاى اين مركز(دواتگري، ميناكاري، زرى دوزي، تذهيب، و صحافى) بيشتر جنبة هنري و بخشى ديگر(مانند اسلحه سازي، ساعت سازي، قبادوزي، آهنگري، و آپليت سازي(خياطى تكه دوزى) جنبة صنعتي و اقتصادي داشتند. دليل ديگر ارتباط اين نهـاد با امير اين است كه همسو با اجراى برنامة تأسيس سـراى اتابكى، براى ترقى تجارت، مجمع الصنايع به منظور ««تربيت و تشويق اهل هنر و ترويج صنايع داخلى» پايه ريزى شد.»(اقبال، 1327، 66؛ ذكاء، 1342، 20؛ سعدونديان، 1380، 425 ) و پس از مرگ امیر مورد بهره بردارى قرار گرفت (اقبال، 1327، 65-66.) سرای امیر، بارها مرمت شد. چندین سال قبل حیاط سوم دچار آتشسوزی شد. بعد از انقلاب مالکیت آن به بنیاد شهید رسید. آقای بیوک عطاییفر آنرا از بنیاد شهید خریداری کرد. این مجموعه ۱۵ هزار و ۴۱۰ متر مساحت دارد و شامل ۳ دالان، ۳ حیاط و ۴ تیمچه است. تندیس امیرکبیر در حیاط دوم خیاطی(سرای دوم پارچهفروشان و خیاطان) نصب شده است.