كلمه‌‌اى است تركى كه به رسول و فرستاده پادشاه یك دربار به دربار دیگر گفته مى‌‌شد. در زمان سلاطین صفویه، افشاریه، زندیه و قاجاریه تا زمان سلطنت مظفرالدین شاه نیز استعمال این كلمه معمول بود و به نمایندگان سیاسى ایران كه به خارج فرستاده مى‌‌شدند و یا نمایندگان دول خارجى كه به ایران اعزام مى‌‌گردیدند، ایلچى گفته مى‌‌شد. پس در این مورد ایلچى نماینده سیاسى، وزیر مختار و سفیر است و ایلچى كبیر سفیر كبیر بوده است. / شرح حال رجال ایران، ج 1، ص 35.
در گذشته به طور كلى از ایلچى این معانى استنباط مى‌‌گردید: پیامگزار، رسول، فرستاده، سفیر، فرستاده مخصوص و مأمورى كه براى انجام دادن امور دیوانى سفر مى‌‌كرد.
