آقامحدخان- رشتهکوههای البرز، زمینهایی از سلسله کوههای مرتفع را در مرز شمالی شهر تهران ساختهاند که بلندترین قله آن توچال نزدیک به ۴ هزار متر ارتفاع دارد. تغییر بافت گیاهی و پوشش این کوهها در فصول مختلف، مناظر بدیع و متنوعی را در طول سال در شمال شهر تهران ایجاد میکند. افزون بر این ارتفاعات، کوه بیبی شهربانو واقع در دامنه جنوبی کوهسار امینآباد در منطقه جنوبی شهر تهران و در گوشه جنوب شرقی نیز نه تنها به عنوان یک شاخص مهم طبیعی، بلکه به سبب برخورداری از مقام خاص در اعتقادات مردم منطقه اعتباری ویژه دارد. این کوه که تهران را از منطقه بیابانی واقع در پس آن جدا کرده است، به عنوان یک شاخص مکانی، مذهبی، طبیعی و عینی نقش مؤثری در تعریف حدود گسترش شهر تهران داشته است. فاصله میان دیواره کوهستانی شمالی تا حوزه کمارتفاع مرکزی تهران را تپههای پراکندهای نظیر تپههای معروف شمسآباد، عباسآباد، یوسفآباد، قیطریه، امانیه، ونک و گیشا واقع در پهنه شمالی، شمال شرقی و شمال غربی تشکیل می دهد. همچنین در این گستره چند مسیل و دره طبیعی وجود دارد که آبهای سطحی مناطق شمالی را به محدوده جنوبی منتقل می کند. در مجموع توپوگرافی شهر تهران محدوده ای با شیب بسیار تندی از ارتفاع ۷۰۰‘۱ متری تا ارتفاع ۱۰۰‘۱ متری را پوشش داده است.
درباره سبب انتخاب تهران چند هزار نفری، به پایتختی توسط آقامحمدخان گفتهاند جز نزدیکی آن به بلوکات نسبتاً حاصلخیز، همجواری با مسکن ایل افشار و ساوجبلاغ و عربهای باصری ساکن ورامین که هواخواه آقامحمدخان بودند و نزدیکی به استراباد و مازندران که مرکز ستاد نیروی نظامی او به شمار میرفت، (بامداد، ج۳، ص۲۵۰، ۱۳۴۷ش).سببی دیگر برای این انتخاب نمیتوان یافت. کرزن نیز آورده است که آقا محمدخان با انتخاب این محل بصیرتی عالی از خود نشان داد؛ زیرا محل پایتخت را نباید فقط از لحاظ امکان خطر تهاجم به آن در نظر گرفت، بلکه باید مرکزیت آن نسبت به ایالات بزرگ و امکان چیرگی آسان بر جادههای ایالات عمده کشور را ملحوظ داشت. از این جهت است که وضع تهران ممتاز به شمار رفت. چه، در فواصل کم و بیش متساوی نسبت به دو حاکمنشین بزرگ شرقی و غربی یعنی مشهد و تبریز واقع است و در عین حال در فاصله نسبتاً نزدیک با ولایات شمالی کرانه دریای مازندران قرار دارد. از جهت دیگر هم دارای وضع مسلطی نسبت به پایتختهای سابق یعنی اصفهان و شیراز است که در صورت وقوع تهاجمی از شمال پیوسته این امکان وجود خواهد داشت که پایتخت را بتوان آسان به آن بلاد انتقال داد.(کرزن، ج۱، ص۴۴۲-۴۴۴، ۱۳۴۹ش.)
تمامی مطالب سایت تحت حمایت قانون «حقوق مولفين» میباشد.
هرگونه سوءاستفاده به هر شکلی يا انتشار مطالب در سایتها یا نشریات، بدون کسب اجازه از مولف و بدون ذکر منبع اکيدا ممنوع است.
همچنین استفاده از مجموعه مقالات بصورت یکجا ممنوع میباشد
تمامی حقوق برای وبسایت تهران نامه محفوظ است. | طراحی و توسعه توسط رایانیتا