رئیس آجودانان و از القاب قاجاری است. در این دوران افرادی این لقب را داشته‌اند. بدین قرار:
1. عزیزخان آجودانباشی داماد میرزا تقی خان امیر كبیر. «از ماه رجب 1267ق. شاهزاده بهرام‌میرزا، معزالدوله عموی شاه به این سمت برگزیده شد كه به مباشرت عزیزخان مكری آجودانباشی امور شهر را اداره می‌‌كرد.» / روزنامه وقایع اتفاقیه، ش 14، هفتم رجب 1267 ق.
2. میرزا حسین‌خان آجودانباشی مقدم.
«میرزا حسین‌خان آجودانباشی مقدم (نظام الدوله) در 23 جمادی‌‌الثانی سال 1254 ق. و به هنگام سلطنت محمدشاه از طرف دولت ایران مأموریت یافت به لندن برود و از اقدامات خلاف نزاكت و رویه بد وزیر مختار انگلیس به دولت آن كشور طرح شكایت نماید.» / تهران قدیم، (جعفر شهری) ص 281.
3. علیقلی‌‌خان آجودانباشی. «نظر به قدمت و حُسن مراقبت علیقلی‌‌خان آجودانباشی به منصب نبیل امیرتومانی ممتاز و به یك ثوب كلجُه سنجاب، به رسم خلعت، سرافرازی حاصل كرد. (سال 1278ق.)
/ حقایق‌الاخبار ناصری، ص 284.
4. حاجی حسنعلی‌‌خان خویی آجودانباشی.
اگر صد سال مانی، ور یكی روز
بباید رفت از این كاخ دل‌افروز
«حاجی حسنعلی‌‌خان خویی كه آجودانباشی سابق بودند، مدتی پیاده تمنایشان از عنایت پادشاه و حمایت وزیر، بر اسب پیلتن مدتی سوار و رخ بر عرصه دلپذیر مقصود نهاده، فرزین گردیدند.» (سال 1277ق.) / همان مرجع، ص 268.
5. جهانگیرخان آجودانباشی. «جهانگیرخان كه پسر ارشد سهام‌الدوله گرجی بود اول داخل نظام گشته و پس از طی مراتب، مناصب درك مقام آجودانباشی كلِّ نظام ایران نمود و…» / خاطرات ممتحن‌الدوله، ص 279.
6. میرزا اسماعیل‌خان آجودانباشی. «شیخ فضل‌اللَّه را پس از بازداشت به اداره نظمیه واقع در میدان توپخانه بردند و در اتاقی در ضلع شرقی عمارت به همراه مهدی‌‌خان مجدالدوله، میرزا اسماعیل‌خان آجودانباشی توپخانه و چند نفر دیگر زندانی كردند.» / تهران به روایت تاریخ، ج 4، ص 1875.
«سال 1327ق. امروز پنج عراده توپ روانه قزوین نمودند. میرزا اسماعیل‌خان آجودانباشی توپخانه داوطلبانه از اعلیحضرت استدعا نمود او را به جنگ بفرستند.» / تاریخ بیداری ایرانیان، ج 2، ص 402.
7. حسین‌پاشاخان آجودانباشی در سال 1309ق. به عنوان آجودانباشی ولیعهد (مظفرالدین میرزا) درجه سرتیپی اول هم پیدا كرد و سال بعد ملقب به «امیر بهادر جنگ» شد. / خاطرات احتشام‌السلطنه، ص 74.
8. الهیارخان آجودانباشی «… شاه به خانه الهیارخان آجودانباشی رفته و صد تومان پیشكش گرفت.» / روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، جمعه 4 رجب 1300 ق.
9. حسن‌خان آجودانباشی؛ پسر الهیار آجودانباشی / خاطرات احتشام‌السلطنه، ص 217.
10. یارمحمد آجودانباشی (متولد 1297ق) پسر حسن‌خان آجودانباشی / شرح رجال ایران، ج 4، ص 431.
