القاب
امروزه شنیدن القاب پرطمطراق گذشته (به خصوص دوران قاجاریه) كه از واقعیتها بسیار دور و گاه دقیقاً بر خلاف معناى آن به كار مىرفت، به نظر هر خوانندهاى بازیچه مىآید؛ اما واقعیت قضیه این است كه لقب بخشیدن و لقب گرفتن در آن روزگار یكى از جدىترین راههاى كسب درآمد و قدرت بود؛ درآمد بدون…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط
manger
اشرفى
به سكههاى زرین دو تومانى (اواخر قاجاریه ده تومانى هم ضرب شد)، یك تومانى، نیم تومانى یا پنج هزارى زرد، دو هزارى زرد و… در دوره قاجاریه اشرفى مىگفتند و دو اشرفى، یك اشرفى، و… كاربرد داشت. با مقایسه وزن یك تومانى (یك اشرفى) كه در دوران پادشاهى آغامحمدخان، فتحعلىشاه، محمدشاه و ناصرالدین شاه ضرب…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط
manger
اسماعیل بزاز
خیابان مولوى به نام ایشان بود. اهل اصفهان و مانند كریم شیرهاى، سردسته عملهجات طرب عهد ناصرى و از مقلدان معروف آن دوره به حساب مىآمد. در زمان كودكى از غلام بچگان خان ملك زاده عزتالدوله، خواهر تنى ناصرالدین شاه، بود. اعتمادالسلطنه در جمعه 8 ذىالحجه 1302 ق. مىنویسد: «امروز شتر قربانى را حضور شاه…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط
manger
اسلیمى
طرح اسلیمى، تركیبى از اشكال گل و بته با خطوط منحنى است كه در معمارى بناهاى ایرانى – اسلامى به خصوص كاشىكارى و گچبرى و نقاشى و حتى نقوش سفالگرى و غیره كاربرد فراوان دارد. كاشىكارى ملهم از این طرح در دوره قاجاریه نیز چون گذشته مرسوم و متداول بود، اگرچه این هنر در گنبد…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط
manger
استانبولى پلو
معروف است مشیرالدوله كه سفیر ایران در دربار سلطان عبدالحمید عثمانى بود، وقتى به ایران برمىگردد ناصرالدین شاه را به باغ خود در سر پل رومى (نرسیده به تجریش) دعوت مىكند و با استانبولى پلو از او پذیرایى مىكند، از آن زمان این غذا در ایران مرسوم مىگردد. / مجله زمان، ش 12، ص 65.…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط
manger
استاد حسن
سازنده در چوبى بقعه امامزاده سید اسماعیل در دوران قاجاریه استاد حسن پسر استاد حسین لواسانى است. / تاریخ تهران، جواهر كلام، ص 75. اما منبت عتیقه در مربوط به سال 886ق است و بانى آن استاد حسین بن پیرعلى حداد است و این تاریخ قدیمترین سال تاریخى است كه در ابنیه قدیمى داخل شهر…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط
manger
ارگ (ارك) تهران
ساختن ارگ و احداث دژ و حصار و برج از زمانى معمول گردید كه مهاجرین ایرانى كه قبلاً كوچ كرده بودند در ابتداى هزاره اول قبل از میلاد، در مقام دفاع از خانمان خود در مقابله با مهاجرین و مهاجمین جدید كه مسلح به اسلحه آهنى و اسب و گردونه بودند، برآمدند. انگاره و سرمشق…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط
manger
ارسى
دو لغت متفاوت با یك املاء و تلفظ در زبان فارسى كاربرد دارد. براى جلوگیرى از خلط مبحث به شرح این تفاوت مىپردازیم: الف) اُرْس (به ضم الف و سكون را) نام درختى است بسیار مقاوم و دیرپاى كه در مناطق كوهستانى ایران از جمله رشته كوه البرز مىروید و بدان سرو كوهى نیز گویند.…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط
manger
اتازونى
نام كشور آمریكا كه در اواخر دوران قاجاریه به كار مىرفت. «ایلچىهاى دول خارجه هم پیاپى وارد طهران مىشدند، اولاً بارون كوشك سفیر اطریش و بعد از آن ملیكوف وزیر مختار دولت روسیه و پس از آن مسیو بنژامین وزیر مقیم دولت جمهورى اتازونى ینگى دنیا وارد شدند.» / سفرنامه خراسان ناصرالدین شاه، ص 4…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط
manger
آهنگ سلام ملی ایران
در دوره قاجاریه در مراسم رسمی دستههای موزیك به نواختن آهنگ سلام ملی ایران میپرداختند. دوستعلی خان معیرالممالك در این باره و در توصیف مراسمی در باغ شاه مینویسد: «… در ساعت مقرر ناصرالدین شاه به مجلس جشن درآمد و همین كه پرده از روی مجسمه برداشته شد، دستههای موزیك هم آهنگ سلام ملی ایران…
بیشتر بخوانیدارسال شده توسط