صنوف گوناگون

در دورة صفويه، تحولى اساسى در ماهيت و سازماندهى و ساختار بيوتات رخ داد. رشد تشكيلات سلطنتى و ضعف بخش توليد شهرى در تأمين نيازمندى هاى گسترده و مجلل دربار وديوان سبب شد تأمين اقلام مورد نظر در تشكيلات سلطنتى و «اصناف شاهى» انجام شود(كيوانى، 1379، 275 ) در نتيجه، عملكردهاى بيوتات گسترش يافت و عنوان بيوتات همة تشكيلات دربار را در بر گرفت و شمار اجزاى آن تا حدود 33 دايرة توليدى و حدود پنج هزار نيروى كار افزايش يافت(رويمر،1380، 164؛ميرزا سميعا،1385، 12 ؛ كيوانى، 1379، 275 ؛ فلسفى،1353،ج2، 811-812 .(بيوتات در فضاى حريم سلطنتى استقرار داشت. بنا ِ به معمول، «ناظر ِ » بيوتات، پيشه وران استادكار را به بيوتات ملحق مى كرد(ميرزا سميعا،1385، 388؛شاردن،1345 ،ج7، 101-105) اهل بيوتات از شرايط كارى، دستمزد، و مزاياى خوبى نسبت به ديگران برخوردار بودند(فوران، 1377 ،62 ؛كيوانى، 1379، 274.( تشكيلات بيوتات زير نظر «ناظر» بيوتات اداره مى شد. وى داد و ستدها، پرداخت حقوق صاحب جمعان و عمله بيوتات(مارچينكوفسكى، 1385،197 ،(تعيين سرپرست كارگاه ها و كارخانه ها(مارچينكوفسكى، 1385 ، 197؛ ميرزاسميعا، 1385، 388-389 ) و حتى صنف هاى بازار اصفهان(33 صنف)(كيوانى، 1379، 275 ) را زير نظر داشت. فعاليت هاى كارگاه هاى بيوتات مختلف بود: از توليد محصولات مختلف مانند قالى،پارچه حرير،وچينى سازى(فوران، 1377، 62 )