وزیر حضور – اداره ٔ بیوتات ؛ اداره ٔ حفظ و تعمیر ابنیه ٔ سلطنتی یا عمومی . (یادداشت دهخدا ).
«بیوتات سلطنتی ؛ در دوران صفویه ، کارگاههایی که ضروریات و حوایج دستگاه سلطنتی را تدارک و تهیه مینمود. بسیاری از این بیوتات مربوط به امور خانه بود، همچون مطبخ خانه و ایاغی خانه و اصطبل و خیاطخانه ، و بعضی از نوع کارخانه های دولتی امروز بود مانند شعرباف خانه و ضرابخانه و قورخانه . متصدی و مسئول اداره ٔ بیوتات سلطنتی را که گاه تعداد آن به 32 میرسید ناظر بیوتات میگفتند.» (دائرة المعارف فارسی ).

عوامل اصلى بيوتات، عمله «خلوت» شاه بودند و «ريش سفيد خلوت»-ناظر بيوتات و وزير حضور بعدى- بر آنها رياست داشت.

ناظر بعدها به «وزير حضور» و «وزيردرباراعظم»،ملقب شد. هريك از ادارات بيوتات در عصر ناصرى، نام «خانه»داشت، مانند شربت خانه، آبدارخانه، كشيك خانه، وامثال آن(اعتمادالسلطنه،1363،ج1،ص44- 45؛ مستوفى ،بى تا،ج1 ،صص380-420؛ آل داود،1383،ج13،ذيل بيوتات).

اين منصب تا پايان عصر پهلوى مهم ترين مقام دربار بود.

برچسب‌ها: