میدان مشق

پس از کشته شدن آقامحمدخان، برادرزاده‌اش فتحعلی خان ولیعهد از شیراز به تهران شتافت و در روز عید فطر ۱۲۱۲ق/۱۷۹۸م رسماً تاج‌گذاری کرد.(اعتمادالسلطنه، محمدحسن، مرآة ‌البلدان، ج۱، ۸۵۲، به کوشش عبدالحسین نوایی و هاشم محدث، تهران، ۱۳۶۷ش.)

در دوره فتحعلی‌شاه قاجار به دنبال عقد قرارداد فینکن اشتاین نخستین هیئت نظامی فرانسوی وارد تهران شد. افسران و مهندسان این هیئت دو کارخانه توپ‌ریزی در تهران و اصفهان دایر کردند. در این هیئت پزشکی نیز حضور داشت که احتمالاً نخستین درمانگاه را در تهران ایجاد کرد و چندین کودک را برای اولین‌بار مایه آبله کوبید. (همان، ۸۵۴-۸۵۵؛ منظورالاجداد، محمدحسین، نگاهی گذرا به وضعیت بهداشت و بهداری در زمان ناصرالدین شاه قاجار، ج۱، ۱۷۶، گنجینه، دفتر دوم، تهران، ۱۳۶۸ش.) از یادگارهایی که از زمان سفر این هیئت در تهران به جای ماند، میدان مشق در ناحیه شمال خارج شهر و در محوطه‌ای وسیع مجاور خندق و حصار بود.( بلاغی، عبدالحجت، تاریخ تهران، ج۱، ص۶۵، قم، ۱۳۵۰ش.) این میدان برای تعلیمات نظامی سربازان که باید در صفوف منظم و طبق اسلوب اروپایی آموزش می‌دیدند، تخصیص یافت. این محوطه تا پایان قاجاریه عملکرد نظامی خود را به عنوان مرکز قزاق‌خانه حفظ کرد و پس از آن در دوره پهلوی اول مکان ادارات دولتی شد.

برچسب‌ها: