صفحه نخست
درباره تهراننامه
فهرستها
آ
الف
ب
پ
ت
ث
ج
چ
ح
خ
د
ذ
ر
ز
ژ
س
ش
ص
ض
ط
ظ
ع
غ
ف
ق
ک
گ
ل
م
ن
و
ه
ی
جستجو در سایت
نقشه سایت
همکاران تهراننامه
ارتباط با مولف
Tehran Nameh
فهرستها
آ
الف
ب
پ
ت
ث
ج
چ
ح
خ
د
ذ
ر
ز
ژ
س
ش
ص
ض
ط
ظ
ع
غ
ف
ق
ک
گ
ل
م
ن
و
ه
ی
منوی اصلی
فهرستها
نازی آباد
نازی آباد – وجه تسمیه این محله؛ منسوب به باغی متعلق به نازخاتون است. این باغ و عمارت را ناصرالدینشاه ساخت و به نازخاتون یکی از همسران خود بخشید. نام نازآباد و نازی آباد تغییر یافته همین نام است. اراضی…
ادامه مطلب
ناصر مویدپردازی
ناصر موید پردازی - بنگرید به چراغ راهنمایی رانندگی متحرک.
ادامه مطلب
ناصرالدین شاه دشمنی جز رعیت نداشت
ناصرالدین شاه دشمنی جز رعیت خود نداشتناظم الاسلام کرمانی در تاریخ بیداری ایرانیان آرد:«... آقا شیخ علی متولد 1242قمری از قزوین به عتبات عالیات رفت و در حوزه درس صاحب جواهر الکلام وارد شد تا فارغ التحصیل گردید ....به طهران…
ادامه مطلب
ناظر
ناظر- خوانسالار؛ رک خوانسالار.
ادامه مطلب
ناظر بیوتات
ناظر بیوتات – منصبی درباری از دوران پادشاهی نظیر سلجوقیان صفویان و غیره بوده است. «عوامل اصلى بيوتات، عمله «خلوت» شاه بودند و «ريش سفيد خلوت» که ناظر بيوتات و وزير حضور بر آنها رياست داشت.» (اعتمادالسلطنه،1363،ج1،ص44- 45؛ مستوفى ،بى…
ادامه مطلب
ناظم
ناظم- ناظم مدرسه؛ مدیر داخلی وزارت خارجه؛ رئیس دبیرخانه؛ معاون وزارت خارجه.
ادامه مطلب
ناظم خلوت
ناظم خلوت- داروغة خلوت؛ کسی که نظم خلوتخانة شاهی را به عهده داشته.
ادامه مطلب
ناظم دارالخلافه
ناظم دارالخلافه- حاکم تهران.
ادامه مطلب
ناظم دفترخانه
ناظم دفترخانه- رئیس وصول بقایا.
ادامه مطلب
ناظم میزان
ناظم میزان- رئیس عوارض و مالیات که دم دروازه، از مال التّجارههای داخلی و خارجی گرفته میشد؛ بعدها ناظم میزان، مدیر گمرک استعمال شد؛ رئیس مالیات غیرمستقیم و گمرک.
ادامه مطلب
نایب الوزاره
نایب الوزاره- در اوایل و اواسط سلطنت ناصری، معاون وزارت خارجه را میگفتند و در اواخر آن، رئیس.
ادامه مطلب
نجیب خانه های آب کرج
نجیب خانه آب کرج اواسط دهه سی تمام اطراف آب کرج بیابان بود. در جایی نزدیک محل کنونی بیمارستان پارس، نجیب خانه هایی یکی دو طبقه وجود داشت که زنانی را به مبلغی در اختیار مشتریانشان برای حدود یک ساعت…
ادامه مطلب
نخستین سالنامه ایران
نخستین سالنامه ایرانگاهشماری در ایران به هزاران سال قبل باز می گردد که با گذشت زمان تغییرات زیادی کرده است. بشر 60000 سال پیش مهاجرت خود را در پی شکار و غذا از افریقا آغاز کرد و به نخستین ایستگاه،…
ادامه مطلب
نخستین محصل ایرانی
نخستین محصل ایرانی - در دوره فتحعلیشاه قاجار به همت عباس میرزا و میرزا عیسی قائم مقام نخستین بار تعدادی محصل ایرانی جهت فراگیری علوم و فنون به اروپا اعزام شدند. بازگشت محصلان ایرانی از اروپا، موجد برخی تحولات در…
ادامه مطلب
نخستین مصلی گستره تهران
نخستین مصلی شیعیان در گستره تهران «صحرای ازدان» مخفف ایزدان و از نامهای آیین مغان و زردشتیان بوده است و به همین دلیل این نام و آثار موجود در آن محل، متعلق به دوران پیش از اسلام است. بعد از…
ادامه مطلب
نخل گردانی در زرگنده
نخل گردانی در زرگندهروز عاشورا همه بچه های محل جمع می شدند، جلو حسینیه تا پشت سر دسته زرگنده که بزرگترها تشکیل می دادند، براه بیفتند. مدتی طول می کشید تا سرانجام دسته عزاداری با علامتی بزرگ وعلم و کتل…
ادامه مطلب
نسقچی و نسقچی باشی
نسقچی و نسقچی باشی- اکثر حکّام، چنین فردی برای خود داشتند و تا اوایل سلطنت مظفرالدّین شاه، رواج داشته وظیفه او، بریدن سر، بینی و… بودهاست. میرغضبان و کارمندان اداره مزبور در دورة قاجار، بیشتر در خانوادة علاءالدّوله دوام پیدا…
ادامه مطلب
نشریه ملانصرالدین
نشریه ملانصرالدین افکار عمومی جامعه که احساس و عاطفه ملّت و تجلّی گرایش های ذهنی مردم در جهت برآوردن اراده آن هاست، بسیار تحت تاثیر رسانه های عمومی به ویژه نشریات است. در حقیقت مطبوعات می تواند، مفاهیم، معتقدات، تصوّرات…
ادامه مطلب
نظارت خاصّه
نظارت خاصّه- خوانسالاری؛ رک خوانسالار.
ادامه مطلب
نظامالملک
نظام الملک - بنگرید به میرزا کاظم خان نظام الملک
ادامه مطلب
نظمیه در اواخر قاجاریه
نظمیه در اواخر قاجاریه نظمیه در سال 1295ق. با نصب تابلوی »اداره جلیله پلیس دارالخلافه و احتسابیه« در خیابان الماسیه کارش را در دوره ناصری آغاز کرده بود در دوره مظفری تا حدودی دستخوش تحول شد. در این دوره میرزاکریمخان…
ادامه مطلب
نقارخانه
نقارخانه- این خانه، یکی از بیوتات سلطنتی بوده؛ در دورهای که آلات موزیک نظامی اروپایی به ایران نیامده بود، نقارهخانه، این کار را انجام میدادهاست.
ادامه مطلب
نقاره خانه
نقارهخانه – جائی که در آن نقاره زنند. اصطلاح معمول دوره قاجاری است. یکی از بیوتات سلطنتی بوده؛ در دوره ای که آلات موزیک نظامی اروپایی به ایران نیامده بود، نقارهخانه، این کار را انجام میدادهاست.
ادامه مطلب
نقال باشی
نقال باشی بنگریدبه نقیب الممالک
ادامه مطلب
نقیب الممالک
نقیب الممالکنقیب الممالک لقب محمد علی از نقالان عصر ناصرالدین شاه است. شاه قاجار او را برای نقل قصه و داستان گویی برگزید،و وظیفه ای بر او معین ساخت تا هنگام استراحت بعد از ناهار و شب ها پیش از…
ادامه مطلب
نقیب نقال
نقیب نقال - بنگرید به نقیب الممالک
ادامه مطلب
نگارستان
نگارستان - باغ و عمارت نگارستان تقریباً همزمان با قصر قاجار بنا شد. این باغ از بناهای فتحعلیشاه قاجار بود که در بیرون تهران آن عهد تأسیس شده و تا عهد مشروطه باقی بود که بعدها آن را قطعه قطعه…
ادامه مطلب
نمره تلفن
نمره تلفن - بنگرید به شماره تلفن.
ادامه مطلب
نواب
نوّاب - جمع نایب، معاونین؛از القاب شاهزادگان (مرد و زن)؛ نوّاب اشرف در مورد شاه؛ نوّاب اشرف والا در مورد شاهزادگان استفاده میشدهاست.«نایب . وکیل ها و گماشتگان : من از این حشم و خدمتکاران و عمال ونواب خویش سیر…
ادامه مطلب
نوّاب
نوّاب (جمع نایب)- معاونین؛ از القاب شاهزادگان (مرد و زن)؛ نوّاب اشرف، در مورد شاه؛ نوّاب اشرف والا، در مورد شاهزادگان استفاده میشدهاست.
ادامه مطلب
نواب والا
نواب والا- عنوانی که درمورد شاهزادگان والامقام استعمال می شده . || عنوانی که در هندوستان به امیران و راجه ها اطلاق می گردیده . (از فرهنگ فارسی معین ). || پاسبان سپاهیان (؟). (ناظم الاطباء)
ادامه مطلب
نوحه سرایی
نوحه سرایی- نوحه سرایی کردن ؛ نوحه خوانی کردن . نوحه گری کردن . نوحه خواندن.(لغت نامه دهخدا) - نوحه کردن به آواز بلند زاری کردن . (ناظم الاطباء). - نوحه خوان آنکه نوحه خواند. که نوحه گری کند. نوحه…
ادامه مطلب
نورالسطنه
نورالسلطنه- نورالسلطنه (1315ش.-1295ق. تبریز) با نام نورالضیاء مظفری قاجار، دختر مظفرالدین شاه و اکرام الدوله بود. او با میرزا کاظم امامی طباطبایی، پسر میرزا یوسف مجتهد امام جمعه تبریز ازدواج کرد و صاحب سه پسر و یک دختر به اسامی؛…
ادامه مطلب
نوکر
نوکر- در زمان قاجار، طبقات کارمند و حقوق بگیران دولت را میگفتند؛ خدمتکار؛ بعضی حکّام، به کارکنان خود میگفتند.
ادامه مطلب
نیمتاجخانم
نیمتاجخانم – وی (درگذشته ۱۳۰۲ ق.) از زنان معروف خاندان قاجار و نوه فتحعلیشاه (از طرف مادر) بود. شهرت نیمتاجخانم به سبب ازدواج با چندتن از رجال معتبر دوره قاجار است. او دختر ماهنوشلبخانم افتخارالسلطنه (دختر فتحعلیشاه) و میرزا نبی…
ادامه مطلب
واژه های متروک
واژههای متروک تهران قدیم کلمه، واژه، لغت، اصطلاح، لفظ و ... سوای تفاوتهایشان از منظر دانش و فن خاص و صرفنظر از اعتبار آنها در علوم گوناگون نظیر فلسفه و حکمت و ... یا صنایع و ... همه در اصطلاح…
ادامه مطلب
واژه های متروک (10)
واژههای متروک تهران قدیم (10) - چارقچارقچارقت دوزم کنم شانه سرت چارق که چارغ و یا به وجه چاروق نیز مینویسند، کلمه ایست ترکی و آن پاپوش یا پای افزاری است که در گذشته به خصوص در مناطق کوهستانی و…
ادامه مطلب
واژه های متروک (11)
واژههای متروک تهران قدیم (11) - شلیلاجانشلیلاجانشلیلاجان از واژههای متروک عصر قجر است، که رضا حکیم خراسانی در کتاب فرهنگ واژهها معنای آن را چنین آورده: شلیلاجان میرزاهایی که غیر از کار میرزایی و تحریر و نویسندگی به هر امری…
ادامه مطلب
واژه های متروک (12)
واژههای متروک تهران قدیم (12) رسم کلوخاندازان در تهران قدیم از رسومی که در تهران قدیم برگزار میشد یکی رسم «کلوخاندازان» بود. این رسم چنانی که از اشعار شعرای نامدار طی قرون و اعصار بر میآید، سراسر ایران را برمیگرفت…
ادامه مطلب
واژه های متروک (13)
واژه های متروک (13) در سلسله مطالب واژههای متروک تهران قدیم به کلمه دیگری برمیخوریم که دیگر در میان مردم کاربردی ندارد و آن دامن شلیته است. با کوچ شلیتهپوشان و شلیتهفروشان به دیار باقی نام آن هم نرمنرم دارد…
ادامه مطلب
واژه های معماری
واژه های معماری آبساب: آجرتراش داده شده ای که با آجر دیگر در آب ساییده شده باشد. آجر پیش بر: آجری که قبل از پخت به شکل دلخواه شکل داده می شود. آژند: ملات، خمیری است که فاصله میان مصالح…
ادامه مطلب
واگذاری پلاک شهربانی 10000
پلاک شهربانی 10000- ماجرای واگذاری پلاک 10000 در سال 1332ش. از زبان مسئول شماره گذاری راهنمایی و رانندگی تهران شنیدنی است؛ از شروع شماره گذاری در تهران نوبت تسلیم پلاک 10000 به سال 1332 رسید. پیش از این تاریخ، شمار…
ادامه مطلب
وایلد سازنده سفارت انگلیس در تهران
وایلد، سازنده سفارت انگلیس در تهران - انگلیس پیش از قاجاریه با ایران روابطی داشت، اما نه پیوسته و مدام، بلکه دو کشور بسته به سیاست روز خود گاه نزدیک و گاهی دور میشدند. این روابط از سوی طرفین هیچگاه…
ادامه مطلب
ورامین
ورامین پس از حمله مغول و ویرانی ری که زلزله نیز مزید برعلت شد، ورامین مرکزیت منطقه را عهده دار گردید، اما اقبال این شهر دولت مستعجل بود و در اواخر قرن هشتم ورامین افول کرد و ساکنانش، شهر را…
ادامه مطلب
ورزشگاه شهید شیرودی
ورزشگاه شهید شیرودی- بنگرید به امجدیه
ادامه مطلب
ورقه تصدیق پوشیدن لباس روحانیت
ورقه تصدیق پوشیدن لباس روحانیت در سال ۱۳۰۷ خ. /۱۹۲۸ م. مطابق قانون متحدالشکل نمودن لباس، برای ایرانیان استفاده از عمامه و قبا و عبا ممنوع شد و تنها کسی که ورقه تصدیق از وزارت داخله داشت مجاز به پوشیدن…
ادامه مطلب
وزارت
وزارت- حکومت (نایب الوزاره: معاون حکومت).
ادامه مطلب
وزارت دفتر استیفا
وزارت دفتر استیفا- مرکب از وزیر و مستوفیان ایالات و ولایات بود.
ادامه مطلب
وزارت لشکر
وزارت لشکر- رئیس دارایی ارتش.
ادامه مطلب
وزن بار حیوانات
وزن بار حیوانات - وزن بار حیوانات در ایران در اواخر دوران ناصری به تصریح یوشیدا عبارت بود از؛ یک بار شتر را حدود هفتاد من( 210 کیلوگرم)، بارِ استر را سی و پنج تا پنجاه من و بار الاغ…
ادامه مطلب
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
صفحه 61 از 63
go to top
استفاده از مطالب این سایت تنها با ذکر منبع بلامانع است.
web design by
ASAGRAPHIC