فهرست‌ها

آجر قزاقی

نوعی‌ آجر معمول در بناهای‌ تهران قدیم است. «... در بعضی‌ از بناها در این دوره از آجر به شیوه غیر بومی‌ استفاده شده بود. ساختمان دبیرستان البرز تهران با الهام از معماری‌ منطقه قفقاز روسیه و توسط معماران روس… ادامه مطلب

آجر قلمدانی

نصف آجر از قد، اگر ابعاد آن 22 × 11 × 6 سانتی‌‌متر باشد. ابعاد آجر قلمدانی‌ 22 × 4/4 × 6 سانتیمتر خواهد شد. / واژه‌نامه راه و ساختمان. ادامه مطلب

آجر لعابی

آجری‌ كه سطح آن را یك لایه لعاب داده و در كوره پخته باشند؛ مترادف كاشی‌. ادامه مطلب

آجربست

دهی‌ جزو دهستان بهنام وسط جنوبی‌ شهرستان ورامین، استان تهران است. ادامه مطلب

آجربست

ده كوچكی‌ است جزو دهستان بهنام وسط بخش ورامین شهرستان تهران، در دو كیلومتری‌ مركز بخش. در جلگه، سكنه 64 نفر، آب آن از قنات و رودخانه جاجرود تأمین می‌‌شود، محصول آن غلات و چغندر قند است. ادامه مطلب

آجرپزی

خاك رُس كه خاك بدون سنگ، قرمز و چسبناك است، یكی‌ از مهم‌ترین مصالح ساختمانی‌ قدیم به حساب می‌‌آمد. آجر نیز یكی‌ از محصولات به دست‌آمده از خاك رس است و جنوب تهران بهترین خاك رس را دارد و همین… ادامه مطلب

آجرپزی (كارخانه امین الضرب)

در سال یازدهم سلطنت مظفرالدین‌شاه، كارخانه آجر ماشینی‌ توسط حسین‌آقا امین‌الضرب احداث شد كه بنا به گفته رئیس بانك استقراضی‌ در 18 ژوئیه 1916 م. دوران جنگ بین‌الملل اول از كار افتاد. / گنج شایگان، ص 95. ادامه مطلب

آجرپزی (كارخانه شیبانی)

جزو كارخانه‌های‌ دایر در اواخر دوره قاجاریه كه مؤسس آن شخصی‌ به نام شیبانی‌ بوده است. مرحله ای از آجرپزی ادامه مطلب

آجرتراش (آجری)

آن‌كه آجر را بساید و آن را هموار كند. ادامه مطلب

آجركاری

هنر چیدن آجر در بناها به منظور عرضه نماهای‌ تزیینی‌ متناسب با شكل و هیئت كلی‌ بنا را آجر كاری‌ می‌‌نامند. / تزیینات وابسته به معماری‌، ص 59. این هنر دیر پای‌ ایرانی‌ گو این‌كه سابقه چند هزار ساله دارد،… ادامه مطلب

آجركاری كورملات

نوع دیگری‌ از نماهای‌ آجری‌ كه در دوره قاجار استفاده می‌‌شود این است كه نمای‌ آجری‌ كورملات با بندهای‌ عمودی‌ حذف می‌‌شود و در عرض به هم می‌‌چسبند. / بررسی‌ باستان‌شناسی‌ ملایر، ص 64. ادامه مطلب

آجرهای ری

در كندوكاو باستان‌شناسان آجرهایی‌ از شهر قدیم ری‌ كشف شده است كه نشان می‌‌دهد این آجرها خالص بوده‌اند. در صورتی‌ كه آجرهای‌ نقاط دیگر به این درجه خلوص نبوده‌اند، مثلاً در آجرهای‌ كشف شده از دژ شمیران در پس‌قلعه، شن… ادامه مطلب

آجودان حضور

رضاقلی‌‌خان (تولد 1392 ق.) پیشخدمت ناصرالدین شاه بعد كارمند وزارت داخله و عدلیه و وزارت امور خارجه شد. / القاب رجال، ص 23. ادامه مطلب

آجودان حضور

رجوع کنید به آقا مردک ادامه مطلب

آجودان مخصوص

رجوع کنید به آجودانیه ادامه مطلب

آجودان مخصوص

رجوع کنید به مهدی خان امین الدوله ادامه مطلب

آجودان مخصوص

رجوع کنید به مشیرالدوله ادامه مطلب

آجودانباشی

ادامه مطلب

آجودانباشی (باغ)

براساس نقشه نجم‌الملك باغ آجودانباشی‌، در محله دولت ترسیم شده است. ! رجوع کنید به باغ آجودانباشی‌. ادامه مطلب

آجودانباشی (كوچه)

كوچه آجودان‌باشی‌ همان كوچه برلن امروزی‌ است كه خیابان فردوسی‌ را به خیابان لاله‌زار مرتبط می‌‌كند. !رجوع کنید به كوچه آجودانباشی‌. ادامه مطلب

آجودانباشی كل

حسن‌خان و یارمحمد بعدها ملقب به آجودان‌باشی‌ كل شدند. / القاب رجال، ص 23. ادامه مطلب

آجودانیه

اراضی‌ چاله‌باغ در شرق نیاوران بود كه آقارضاخان، وزیر قورخانه مباركه آن اراضی‌ را از حیدر علی‌ نیاورانی‌، مالك عمده، و دیگر خرده‌مالك‌ها خریداری‌ كرد. آجودانیه یا رضاآباد، از مستحدثات آقارضاخان عكاس‌باشی‌، آجودان مخصوص ناصرالدین شاه است كه در حومه… ادامه مطلب

آجیل

زنان در فاصله دو غذا با خوردن تخمه و آجیل كه به آن دندانك می‌‌گویند سرگرم می‌‌كنند. / سفرنامه پولاك، ص 92. ادامه مطلب

آجیل چهارشنبه سوری

آن را آجیل شیرین هم می‌‌گویند چون مانند آجیل مشكل‌گشا نیست، یعنی‌ علاوه بر موادی‌ كه در آن وجود دارد از مواد شیرین نیز مانند شكرپنیر، باسلق، انجیر و همین طور تخمه و غیره هم برخوردار است. آجیل چهارشنبه‌سوری‌ را… ادامه مطلب

آجیل فروشی

از مشاغلی‌ بود كه غیر از محله ارگ در محله‌های‌ دیگر تهران هم وجود داشت. جعفر شهری‌ از آجیل‌فروشی‌ بازار كنار خندق (این بازار در جریان احداث خیابان ناصریه از میان رفت.) توصیفی‌ دارد: آجیل فروش دوره قاجاریه آجیل‌فروشی‌ كنار… ادامه مطلب

آجیل مشكل گشا

آجیل‌مشكل‌گشا یكی‌ از نذورات قدیم بود كه اكنون نیز گرچه مراسم آن كمرنگ شده، هنوز باقی‌ است. این مراسم را برای‌ رفع گرفتاری‌‌ها و رسیدن به آرزوها و برآورده شدن نیاز برگزار می‌‌كنند. مواد آن عبارت است از كشمش، نُقل،… ادامه مطلب

آجین دوجین

جزو دهستان ولیان بخش كرج، شهرستان تهران، 36 كیلومتری‌ شمال باختر كرج، 12 كیلومتری‌ شمال راه شوسه كرج به قزوین در كوهستان. سردسیر، سكنه 1110 نفر، مذهب شیعه، زبان فارسی‌ و تاتی‌. آجین دوجین از آب آن قنات و رودخانه… ادامه مطلب

آجین کردن کوزه

آجیدن، آژدن، آژیدن، آجدن یعنی سوزن زدن، فرو بردن سوزن،درفش، نیشتر و مانند آن در چیزی/فرهنگ معین. آجین کردن کوزه راهی بود، برای خنک نمودن آب آشامیدنی. در تهران قدیم، تهرانی ها چون دیگر هموطنان از کوزه برای نگهداری آب… ادامه مطلب

آجین کردن کوزه

آجین کردن کوزه آجیدن، آژدن، آژیدن، آجدن یعنی سوزن زدن، فرو بردن سوزن، درفش، نیشتر و مانند آن در چیزی/ فرهنگ معین. آجین کردن کوزه راهی بود، برای خنک نمودن آب آشامیدنی. در تهران قدیم به روزگاری که برق پا… ادامه مطلب

آخُر

جایگاهی‌ كه در آن خوراك برای‌ چهارپایان می‌‌ریزند. به صورت آخور هم آمده و هر دو صورت صحیح است. / غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی‌. ادامه مطلب

آخُر رستم

ذكر این مكان در سلجوقنامه در احوال ابوالفتح مسعود بن محمد بن ملكشاه چنین آمده است: «سلطان مسعود بن محمد از انبِط كوچ كرد و به ری‌ رفت، و به آخَُر رستم فرود آمد... .» / سلجوقنامه، ص 60. در… ادامه مطلب

آخور سالار-

آخور سالار- میرآخور؛ آنکه ریاست کارکنان اصطبل را داشته‌است. ادامه مطلب

آخورباشی

مسئول اصطبل شاهی‌ و امیرآخورباشی‌ یعنی‌ رئیس اصطبل پادشاه. ادامه مطلب

آخوربدین

دهی‌ جزو دهستان تار رود، بخش حومه شهرستان دماوند، در 5 كیلومتری‌ جنوب راه شوسه تهران دماوند كه نزدیك آبادی‌ مرا واقع است. در كوهستان قرار دارد، هوای‌ آن سردسیر، سكنه 80 نفر، مذهب شیعه، زبان كردی‌ - فارسی‌. آب… ادامه مطلب

آخوره

مخفف «آب‌خوره» از اصطلاحات بنایی‌ است و آن عبارت از مقدار خاك و آهكی‌ بود كه وسطش را حوض مانند خالی‌ كنند تا آب در آن بریزند و مخلوط كنند و ملاط بنایی‌ بسازند. / تاریخ اجتماعی‌ تهران، ج5، ص593. ادامه مطلب

آخورین (= اوخورین

این آبادی‌ در رودبار قصران واقع بوده و بیش از نیم قرن است كه خراب شده و از بین رفته است. نامش در كتاب جغرافیای‌ دره رودبار و نیز در فهرست آبادی‌‌های‌ رودبار قصران مندرج در كراسةالمعی‌ مذكور است. به… ادامه مطلب

آداب چراغ روشن كردن

در تهران قدیم روشن كردن چراغ روشنایی‌ آداب و رسومی‌ داشت. وقتی‌ آن‌ها را روشن می‌‌كردند. حاضرین صلوات فرستاده و به شاه چراغ شیراز درود می‌‌فرستادند. این رسم در میان كسبه بیشتر نمود داشت و زمانی‌ كه هوا در حال… ادامه مطلب

آدران

قصبه‌ای‌ جزو بخش شهریار شهرستان تهران، در 17 كیلومتری‌ جنوب علیشاه‌عوض و دو كیلومتری‌ شمال راه آهن بین ایستگاه قاسم آباد و رباط كریم است. در جلگه قرار دارد. هوای‌ آن معتدل است و مالاریا در آن منطقه وجود داشته،… ادامه مطلب

آدران قصران

لغت آدرَان از دو بخش «آدر» و «ان» تشكیل یافته است. بخش نخست به معنای‌ آذر، یعنی‌ آتش است. در برهان قاطع آمده: «آدر بر وزن مادر همان آذر = آتش است.» در لغتنامه دهخدا نیز این معنا دیده می‌‌شود.… ادامه مطلب

آدریان

آدریان - بنگرید به آدران قصران ادامه مطلب

آدم

آدم- افراد دستگاه هر وزیر، والی یا حاکم (کارمندان زیر نظر وزیر و والی را آدم ایشان می‌گفتند). ادامه مطلب

آدم کشی

هیچ حیوانی، بفرمان حیوانی دیگر نه میکشد نه میمیرد، جز میلیونها انسان که بفرمان فردی می جنگند، میکشند و میمیرند. تاریخ بشر همواره شاهد حضور سیه دلانی چون؛ نمرود تا هیتلر و پوتین بوده که چنین فرمانی را صادر کنند. ادامه مطلب

آذر

نام هفته نامه‌ای‌ خبری‌، اجتماعی‌، سیاسی‌ كه از سال 1341ق. ودر دوران احمد شاه انتشار آن آغاز شد. دو مجله دیگر هم با این نام در این دوره منتشر می‌‌شد. ادامه مطلب

آذرآباد

در اراضی‌ شمالِ سیلوی‌ تهران و شمال غربی‌ چهارراه چیت‌سازی‌ در ضلع شمالی‌ بزرگراه بعثت، خانه‌هایی‌ بنا شده است كه ترك‌آباد یا آذرآباد خوانده می‌‌شود. ادامه مطلب

آذران

هر ده نیز آتشی‌ داشت موسوم به آذران... / ایران قدیم، ص 210. ادامه مطلب

آراد

جزو دهستان فشافویه بخش ری‌ شهرستان تهران، در 41 كیلومتری‌ جنوب باختر شهر ری‌، نُه كیلومتری‌ خاور راه شوسه طهران قم در جلگه قرار گرفته است، هوای‌ آن معتدل و سكنه آن 534 نفر، مذهب آن‌ها شیعه، زبان آنها فارسی‌،… ادامه مطلب

آراد

نام كوهی‌ است با ارتفاع 1413 متر در ری‌، دهستان كهریزك. جهت كوه شمال غربی‌ جنوب شرقی‌ بوده و مختصات جغرافیایی‌ قله آن به طول 51 درجه و20 دقیقه و عرض 35 درجه و 24 دقیقه است. / فرهنگ جغرافیایی‌… ادامه مطلب

آراد

در روستای آراد كه جزو دهستان حسن آباد بخش فشافویه شهرستان ری است، آب انبار منحصر به فردی دیده می شود كه دارای دو بادگیر در دو طرف یك گنبد بزرگ است، این بنا در بالای گنبد، نورگیری فانوسی شكل… ادامه مطلب

آرامگاه

این كلمه جز معنای‌ عام كه موطن، مسكن، جای‌، جایگاه معنی‌ می‌‌دهد، در معنی‌ قبر، گور، مرقد، مدفن، دخمه، مقبره نیز به كار رفته است. / لغتنامه. در ایران از هزاران سال پیش ساختن آرامگاه معمول و مرسوم بوده است.… ادامه مطلب

آرامگاه اشخاص

رجوع کنید به مقبره ادامه مطلب

2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

صفحه 7 از 63

استفاده از مطالب این سایت تنها با ذکر منبع بلامانع است.

web design by ASAGRAPHIC