بوتسف

بوتسف- سفیر روسیه در تهران.

آذر 1269 میزرا علی اصغر خان امین السلطان قراردادی با بوتسف سفیر روسیه در تهران امضا کرد که به موجب این قرار داد ایران تا 10 سال اجازه تاسیس راه آهن ندارد. پس از پایان دوره 10 ساله، درسال 1279 این قرار داد  10 سال دیگر در برابر وام 60 میلیون فرانکی روسیه تمدید شد. پس از پایان 10 سال دوم نیز به مدت 17 سال از تاسیس راه آهن در ایران جلوگیری شد. به این اضافه کنید 2 دوره تعلیق داوطلبانه 4 و 5 ساله به حکم شفاهی ناصرالدین شاه و ایران 46 سال از ساخت راه آهن محروم شد. در حالی که در آن زمان همه اروپا و آمریکا و مستعمراتشان در حال ساخت راه آهن بودند و ایران به واسطه این محرومیت نزدیک به نیم قرن از صنعت جاده سازی، پل سازی، تونل سازی، موتور بخار (تکنولوژی روز آن زمان)، کارخانه های سیمان، ذوب آهن، نورد آهن، کاربری علوم مهندسی مکانیک و مهندسی عمران (بیشترین کاربرد وقت در حمل و نقل) محروم شد.

«...حال امین السلطان ، ملکم خان را به طهران احضار نموده است، پس آن سه رفیق مجدداً یک جا جمع خواهند شد که محکم تر اتفاق نموده دفع شَرّ ِ روس را نمایند و ملکم خان در شیطنت و اروپ شناسی معروف است. البته بعد از این دست راستِ امین السلطان خواهد بود. با وجود این امیدواریم که ایران بزودی از فشار انگلیس نجات یابد و چون این فقره خود بخود انجام نخواهد گرفت، ما منتظر ورود سفیر تازه هستیم و امید واریم که او خواهد توانست اقتدار سابق را بدست آورده و به منافع روس در ایران معنای شایسته بدهد و اثر انگلیس را که یقین به ایران از همه زیاد تر ضرر دارد بکلی دفع خواهد نمود. بوتسف سفیر در هر صورت به مقابله اسباب چینی این ثلاثۀ ضدِ روس که به این فوتوقرافی خود را مشهور نموده اند، باید ذخیرۀ خوبی از همت همراه برد.»/ روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر سوم فرنگستان. دوم. 1347. 403.