مسجد آقا موسی و درگیری خونین مشروطه خواهان
مبارزات علنی آزادی‌خواهان تهران در ۱۳۲۲ق./۱۹۰۴م. آغاز شد. ابتدا درخواست تأسیس عدالت‌خانه در ۱۶ شوال ۱۳۲۳ق./۱۵ دسامبر ۱۹۰۵م، هم‌زمان با هجرت علما به آستانه حضرت عبدالعظیم و تحصن در آن‌جا در اعتراض به استبداد علاءالدوله حاکم تهران مطرح شد. این نخستین‌بار بود که از مجلس رسیدگی به عرایض متظلمین و از عدالت‌خانه به عنوان یک نهاد سیاسی مشخص سخن گفته شد و تشکیل آن همچون یک خواست همگانی صریحاً اعلام گردید. این تحصن سرانجام در ۱۶ ذیقعده ۱۳۲۳ق./۱۳ ژانویه ۱۹۰۶م، پس از یک ماه با وعده مظفرالدین شاه برای تدوین و اجرای قانون به پایان رسید.(ملک‌زاده، ج۱، ص۳۰۸-۳۱۰، ۱۳۷۱ش.) علما آنگاه در باغ گلستان و تخت مرمر با شاه ملاقات کردند؛ اما استبداد عین‌الدوله حاکم تهران همچنان ادامه یافت. این فشار سرانجام در ۱۸ جمادی‌الاول ۱۳۲۴ق/۱۱ ژوئیه ۱۹۰۶م، با درگیری قزاقان با طلاب مدرسه و مسجد حاج ابوالحسن، و زخمی شدن ادیب‌الذاکرین و کشته شدن سیدعبدالحمید نهضت را وارد مرحله دوم کرد. به دستور صدرالعلما پیکر عبدالحمید از بالای امامزاده یحیی تا مسجد جامع تشییع گردید. بازار بسته شد و مردم در مسجد جامع برای تأسیس عدالت‌خانه تحصن کردند. در روز جمعه ۲۰ جمادی‌الاول ۱۳۲۴ق./۱۳ ژوئیه ۱۹۰۶م. تمام صحن مسجد و اتاق‌ها و شبستان‌ها و حتی پشت‌بام‌ها و گوشه و کنار مملو از جمعیت بود، در برابر مسجد آقاموسی، نرسیده به چهارسوق بزرگ بازار، درگیری خونینی میان متحصنان و نظامیان رخ داد.(ناظم‌الاسلام کرمانی، ج۱، ص۴۰۸-۴۱۴، ۱۳۶۳ش.) تا عاقبت در روز یکشنبه ۱۸ شعبان ۱۳۲۴ق/ ۸ اکتبر ۱۹۰۶م مجلس شورای ملی در کاخ گلستان افتتاح شد. بعد از آن نشست‌های مجلس در اتاق بزرگ بهارستان که تالاری پر شکوه و مزین و مفروش بود، صورت می‌گرفت.( ماهانه اطلاعات، شم ۸، آبان ۱۳۲۸)
تمامی مطالب سایت تحت حمایت قانون «حقوق مولفين» میباشد.
هرگونه سوءاستفاده به هر شکلی يا انتشار مطالب در سایتها یا نشریات، بدون کسب اجازه از مولف و بدون ذکر منبع اکيدا ممنوع است.
همچنین استفاده از مجموعه مقالات بصورت یکجا ممنوع میباشد
تمامی حقوق برای وبسایت تهران نامه محفوظ است. | طراحی و توسعه توسط رایانیتا