مسافرخانه
مسافرخانه . جایی که مسافر فرود آید. جایی که مسافر منزل کند. مهمان خانه و کاروانسرای و منزلگاه مسافر. (ناظم الاطباء). در ایران به مکانهای اقامتی ارزان قیمت شبانهروزی، مهمانپذیر و نیز مسافرخانه گویند. در ایران در میدانهای اصلی شهر، دروازههای ورودی و نیز در مجاورت گاراژهای مسافرتی ساخته شدند.
مسافرخانه نوعی مکان اقامتی اجارهای است. معمولاً هر اتاق دارای یک تا دو تخت است. امکانات بهداشتی (حمام و توالت) و نیز آشپزخانه در بسیاری موارد در بیرون از اتاقها قرار دارند و به صورت اشتراکی مورد استفاده قرار میگیرند.
اواخر عصر قجر میدان توپخانه مرکز درشکهها، کالسکهها و ارابهها برای انتقال مسافران و بار به قسمتهای مختلف شهر تهران و همچنین دیگر شهرستانها بود. گذشته از هتلها و مسافرخانههایی که از نیمه دوره قاجار در خیابان عینالدوله (فردوسی کنونی) دایر بودند، بسیاری دیگر نیز در خیابانهای اطراف میدان توپخانه پدید آمدند که برخی هنوز هم فعال هستند. مراکز خدماتی و تجارتی مهمی چون بانک شاهنشاهی، اداره پستخانه، اداره گمرک، تلگرافخانه و شهربانی همچنان در میدان توپخانه قرار داشت. میدان بهارستان که به دنبال وقایع مشروطه تبدیل به میدانی مردمی شده بود، تا آغاز جنگ جهانی اول همچنان محل انواع همایشهای عمومی بود. با شروع جنگ فضاهای شهری تهران بار دیگر دچار فترت و افسردگی شدند.(روزنامه دولت علیه ایران، تهران، ۱۳۷۰ش.)