ب

بالاسری

بالاسری- غیر شیخیه؛ در اصطلاح خاص شیعه، کسانی که در برابر شیخی‌ها هستند، شیعه غیر شیخی گفته می‌شوند. ادامه مطلب

بالیوز

بالیوز- روزنامه نگار. صاحب برید. (حاشیه ٔ تاریخ یمینی چ طهران در 1272) : به صحابت برید گویند که در قدیم منصب بزرگی بوده . (حاشیه ٔ یمینی ص 356). ظاهراً از بایی و باییر فرانسوی بمعنی حکومت کردن گرفته… ادامه مطلب

بانک ساختمانی

بانک ساختمانی - قانون تأسیس بانک ساختمانی و اساسنامه آن تاریخ تصویب : 1334/03/09 مرجع تصویب : مصوبات مجلس شورا جزئیات متن قانون ‌قانون تأسیس بانک ساختمانی و اساسنامه آن ‌فصل اول - کلیات ‌ماده 1 - بانک ساختمانی که… ادامه مطلب

بانکه

بانکه- شیشه ترشی و غیره. ادامه مطلب

بچه ناف تهران

بچه ناف تهران انسان (نسل راست قامتان اندیشه ورز)‌ حدود ۶۰٬۰۰۰ سال پیش به دنبال خوراک و شکار، از آفریقا مهاجرت کرد و پا به خاورمیانه نهاد و از آسیا به اروپا رفت و سراسر زمین را در نوردید. رنگ… ادامه مطلب

بحورالالحان

بحورالالحان- کتابی در دانش موسیقی و نسبت آن با عروض است. این کتاب را فرصت‌الدوله شیرازی نوشته است. فرصت‌الدوله با احاطه‌ای که بر علم عروض و موسیقی داشته، رابطه شعر و موسیقی را از دیدگاه وزن بیان نموده و در… ادامه مطلب

بدر نساء خانم-

بدر نساء خانم- همسر پنجم فتحعلي شاه (دخترعموی فتحعلی‌شاه بود. ) دختر مصطفي قلي خان قاجار يکي از برادران آقا محمد خان بود. پدر او از مخالفان آقا محمدخان محسوب مي‌شد و چندين بار به مقابله با وي برخاست و… ادامه مطلب

بدرالدوله

بدرالدوله - بدرالدوله دختر عزیزالدوله و شازده ملک آرا بود. ادامه مطلب

بدرالدوله

بدرالدوله- دختر ظل السلطان است. کسرائیل خانم در جوانی با ابوالفتح خان صارم‌الدوله ازدواج کرد و صاحب پنج پسر و یک دختر شد. بعدها ظل‌السلطان ابوالفتح خان را به وزارت خود در اصفهان گماشت و پنج تن از دختران خود… ادامه مطلب

بدرالملوک

بدرالملوک- بدرالملوک والا (۱۲۷۶تا ۳/۲ /۱۳۵۸) شاهزاده قاجار و همسر احمدشاه بود. او دختر ظهیرالسلطان والا و آفاق خانم بود. پدربزرگ‌های او محمدحسن میرزا معتضدالدوله و محمدعلی میرزا دادستان هر دو پسران مهدی‌قلی میرزا و نوادهٔ عباس‌میرزا بودند. احمدشاه قاجار… ادامه مطلب

بدرجهان خانم

بدرجهان خانم- فرزند محمدجعفرخان عرب بسطامي پس از شکست پدرش در مقابل آقا محمدخان قاجار به اسارت به تهران آورده شد. در سال 1197 ق ( ۱۱۹۶ ق/سفینه محمود) به دستور آقامحمدخان قاجار به عقد فتحعلي خان که يازده سال… ادامه مطلب

برج خاموشان ری

برج خاموشان ری – برج مدور و استوانه ای شهر ری با ارتفاع چند متر در حوالی کوه بی بی شهربانو قرار دارد. این برج محل قرار دادن اجساد زردشتیان در معرض طعمه پرندگان بود. به آن دخمه و یا… ادامه مطلب

برونیر

برونیر-فرانسوی‌ها از زمان آقامحمدخان به فکر تجدید ارتباط با ایران افتاده دو تن از دانشمندان طبیعی‌دان خود را به نام برونیر و اولیویه در ظاهر به عنوان تحقیقات در رشته علوم طبیعی، از راه استانبول به ایران اعزام داشتند./ مأموریت… ادامه مطلب

بزم آراخانم

بزم آراخانم- از دختران فتحعلی شاه بود. ننه خانم مهدعلیا مادر اوبود./ ناسخ التواریخ. 551. کامران میرزا زاده سال 1245و اورنگ زیب میرزا زاده سال 1247و بزم آرا خانم و خرم بهار خانم فرزندان او بودند. ادامه مطلب

بشارت

بشارت- از خواجه های ناصرالدین شاه بود. / سفرهای ناصرالدین شاه به قم . آغا بشارت 123. ادامه مطلب

بلالی

بلالی – بلالی از مشاغل تهران قدیم است که هنوز دوام یافته، دوره گرد بلال فروش آواز سر می داد؛ «عصای پیر است بَلال، رستم دستان است بَلال!، یا شیرْ بَلال و شورْ بَلال، شیرِقوچانی بَلال، برّه بریانی بلال!؛ و… ادامه مطلب

بمباران تهران

بمباران تهران- بعد از ظهر ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ چهار جت جنگنده میگ ارتش بعث عراق فرودگاه مهرآباد را بمباران کردند. در آن روز جنگنده بمب‌افکن‌های عراقی به چند فرودگاه دیگر ایران نیز حمله و نیروهای زمینی ارتش بعث هم تجاوز… ادامه مطلب

بن بست فیات

بن بست فیات – کوچه ایست در خیابان سعدی شمالی نزدیک دروازه دولت سابق، دروازه ای که در اواسط دوره ناصری احداث و در جریان خیابان کشی در اوایل دوره پهلوی خراب شد. وجه تسمیه آن وجود نمایندگی خودرو فیات… ادامه مطلب

بنّاخانه و فخّارخانه

بنّاخانه و فخّارخانه- آجر و گچ و آهک و بنّایی‌های دوره ناصری، از مالیات کوره پزها تأمین می‌شد و ومعمارباشی و معماران درجه دوم هم ــ که برای نقشه‌کشی و کارفرمایی لازم بودند ــ مواجب دولتی داشتند و مزد بنّا… ادامه مطلب

بند یخچال دربند

بند یخچال دربند - بند یخچال منطقه ای در شمال دربند و پس قلعه است. وجه تسمیه آن از باقی ماندن برف در گودال های مابین سنگهاست که گاهی تا روزهای گرم سال هم باقی می مانند. بند یخچال منطقه… ادامه مطلب

بنفشه بادام خانم

بنفشه بادام خانم- او همسر چهل و سوم فتحعلی شاه و مادر الله وردی میرزا است./ ناسخ التواریخ. 556. ادامه مطلب

بنگاه شادمانی

بنگاه شادمانی – در نخستین دهه‌های سدۀ 14ش تنی چند از این گروه بازیگران در هنر تقلید و بازی در نقش سلطانی و سیاه‌بازی خوش درخشیدند. همچنین دو دستۀ محمدجواد نایب و عباس مؤسس که در باغ فردوس مولوی بساط… ادامه مطلب

بنیچه

بنیچه- در اصطلاح مالیه، صورت تقسیم مالیات هر ده، بر آب و خاک آن ده. ادامه مطلب

بوتسف

بوتسف- سفیر روسیه در تهران. آذر 1269 میزرا علی اصغر خان امین السلطان قراردادی با بوتسف سفیر روسیه در تهران امضا کرد که به موجب این قرار داد ایران تا 10 سال اجازه تاسیس راه آهن ندارد. پس از پایان… ادامه مطلب

بوته خبازی

بوته خبازی – درگذشته و تا قبل از مصرف گاز و نفت و مشتقات آن عمده نانوایی های تهران برای نان پختن از بوته استفاده می کردند. کسانی بودند که کارشان تهیه بوته از بیابان های اطراف تهران و حمل… ادامه مطلب

بوق سگ

بوق سگ- نزدیکی های صبح. مثال: تا بوق سگ بیدار بودن: تا نزدیک بامداد بیدار بودن./ امثال و حِکم، علی اکبر دهخدا. بوق سگ از اصطلاح‌های عامیانه و معادل دیر وقت و نزدیک سحر است. مثال کاربردی اش: «تا بوق… ادامه مطلب

بوکس

بوکس- یا مشت‌زنی یکی از رشته‌های ورزش رزمی است که تاریخچه‌ای طولانی در کشور یونان دارد. بوکس مدرن از کشور آمریکا سرچشمه می گیرد. معروف است که هوارد باسکرویل از آمریکا که به عنوان مدرس کالج آمریکایی (مدرسه مموریال) در… ادامه مطلب

بوناتی

بوناتی -در بخش دارو و لوازم بهداشتی و پزشکی آلمانی‌ها فعالیت گسترده‌ای داشتند؛ به طوری که در سال 1269ق/1851 نیز افسران اتریشی در مدارس نظامی تهران خدمت می‌کردند. در میان آنان دکتر ادوارد واربولاک از چهره‌های مشهور بود. وی ابتدا… ادامه مطلب

بهادرزاده

بهادرزاده- اشرف قندهاری بهادرزاده (۱۳۰۴ مشهد - ۱۳۹۵ تهران) وی در هشت سالگی به همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد. او از سال ۱۳۵۱ تا سال ۱۳۹۱ ریاست هیئت مدیره آسایشگاه خیریه کهریزک را عهده‌دار بود. بهادرزاده در سال ۱۳۵۲… ادامه مطلب

بهارخواب-

بهارخواب- بهار خواب همان مهتابی است. استفاده از بهارخواب به هزاران سال پیش باز می گردد. در تهران قدیم بخشی از معماری خانه بود. این فضای بدون سقف در مجاورت حیاط و در طبقات بالاتر از اول ساخته می‌شده و… ادامه مطلب

بهایى‌‌ها در سوهانک

بهایى‌‌ها در سوهانک - بهایى‌‌ها بیشتر اراضى غرب سوهانك و شرق دره ازگل را خریدارى كردند و در حدیقه هم ظاهراً مى‌‌خواسته‌‌اند حظیرة القدس بسازند. ادامه مطلب

بهداشت شهر تهران در صدارت امیر کبیر

بهداشت شهر تهران در صدارت امیر کبیر - امیر به اقدامات مؤثری در بهبود وضع بهداشت شهر تهران دست زد، از آن جمله: یکی آبله‌کوبی کودکان و دیگر توجه به امر جمع‌آوری زباله، دیوار کشیدن دور یخچال‌ها و سرپوشیده کردن… ادامه مطلب

بهرام میرزا

بهرام میرزا – او پسر فتحعلی شاه زاده 1221 ق. برادر هرمز میرزا است. امیر ارسلا میرزا و شکرالله میرزا است./اکسیر التواریخ. 215. ادامه مطلب

بهمن میرزا

بهمن میرزا استوری تاریخ تولد او را حدود سال ۱۲۲۵ق/۱۸۱۰م آورده است. / Storey، C A، Persian Literature، London، ۱۹۷۲. حکومت بر اردبیل، مشکین و طالش در سال‌های ۱۲۴۷-۱۲۴۹ق بوده است./ گلچین معانی. ۳۳۲-۳۳۳ و 338. ۱۳۴۸ش. وی تا ۱۲۵۰ق… ادامه مطلب

بی بی شاه جهان خانم

بی بی شاه جهان خانم- او دختر فتحعلی شاه است ./ ناسه التواریخ. 550. ادامه مطلب

بی بی کوچک خانم

بی بی کوچک خانم- او دختر صادق خان بروجردی و از زنان فتحعلی شاه بود. شاهزاده محمد ولی میرزا متولد اول شوال سال ۱۲۰۳ ق. سومین پسر شاه از بی بی کوچک خانم دختر صادق خان بروجردی بود./ ناسخ التواریخ.… ادامه مطلب

بی هوشی

بی هوشی- «... فوکتی ( Focckette معلم دارالفنون در مراجع ایرانی نام او کوکاتی، فکتی، فتکی و فکاته، هم نوشته شده است./ محبوبی اردکانی، 1356: 262) دروس نظری فیزیک، شیمی و داروسازی را به کمک مترجمش، میرزا رضا کاشی، از… ادامه مطلب

بیابان زغالی

بیابان زغالی – از اراضی بایر جنوب میدان خراسان بود. این قطعه زمین بیاض را اهالی محل بیابان زغالی می خواندند و مانند دیگر زمین ها در تهران که اصلاحا خرابه می گفتند با آن رفتار می کردند. زمین بازی… ادامه مطلب

بیان السلطان

بیان السلطان - سیدباقر دبیری بیان السلطان از نوازندگان تار و سه‌تار دوره قاجار و از شاگردان میرزا عبدالله است. ادامه مطلب

بی‌بی‌خانم (بی‌بی‌فاطمه) استرآبادی

بی‌بی‌خانم (بی‌بی‌فاطمه) استرآبادی- از نویسندگان دوران مشروطه است. او در روزنامه‌های حبل المتین، تمدن و نشریه مجلس مقاله می‌نوشت. بیشتر مقالات او در دفاع از آموزش دختران است. او اولین دبستان دختران را بنیان گذاشت. بیشتر شهرت بی‌بی‌خانم استرآبادی به… ادامه مطلب

بیرونی

بیرونی- حیاطی که مردِ خانه در آنجا مهمان خود را می‌پذیرفت و مهمانی می‌کرد؛ مقابل اندرونی؛ خانهٔ مردان. ادامه مطلب

بیگلربیگی

بیگلربیگی - از زمان صفویه، حکّام بزرگ (استانداران) را بیگلربیگی می‌گفتند؛ حکام ایالات که از جانب سلطان انتخاب می‌شدند (بیگلربیگ: سپهسالار؛ بزرگ شهر؛ رئیس کدخدایان؛ امیر الامرا؛ رئیس طایفه). ادامه مطلب

بیگلربیگی آذربایجان

بیگلربیگی آذربایجان برود به بیگلربیگی قره‌باغ. ادامه مطلب

بیگلربیگی چخور سعد

بیگلربیگی چخور سعد- برود به بیگلربیگی قره‌باغ. ادامه مطلب

بیگلربیگی در دارالخلافه تهران

بیگلربیگی در دارالخلافه تهران - سال۱۱۹۹‏ق. / ۱۷۸۵م. ﺗﻬﺮان ﺑﺮای آﺧـﺮﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺗﺼﺮف آقاﻣﺤﻤﺪﺧﺎن درآﻣﺪ. ﻣﺠﻨـﻮن ﺧـﺎن ﭘﺎزوﻛﻲ ﻛﻪ از ﺳﺮداران او ﺑﻮد ﺗﻬـﺮان را ﺗـﺼﺮف ﻛﺮد و ﻣﻮرد ﻟﻄﻒ و ﻧﻮازش آﻗﺎ ﻣﺤﻤﺪﺧﺎن ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﺤﻤﺪﺧﺎن ﺑﺮادرزاده… ادامه مطلب

بیگلربیگی قره‌باغ

بیگلربیگی قره‌باغ- امامقلی‌خان قاجار از سرداران قزلباش طایفه قاجار و بیگلربیگی قره‌باغ و گنجه در زمان شاه محمد خدابنده بود که در جنگ چلدر به همراه محمدخان تخماق استاجلو توانستند تا حدودی از پیشرفت پیش‌قراولان سپاه عثمانی جلوگیری کنند و… ادامه مطلب

بیگم جان

بیگم جان- از دختران فتحعلی شاه و خواهر فرمانفرما بود. زن امیر محمد قاسم خان قوانلو و مادر سلیمان خان ملقب به خان خانان و عیسی خان ملقب به اعتمادالدوله بود./ ناسخ التواریخ. 546. ادامه مطلب

بیگم جان خانم

بیگم جان خانم - دختر حاجی صادق خان قزوینی و از زنان فتحعلی شاه بود. «بيگم جان از اهل قزوين… گستردن رختخواب و لوازم راحت حضرت خاقان درعهده او بود. زنانى كه شب به كشيك و خدمت مى آمدند او… ادامه مطلب

بیگم خانم

بیگم خانم - دختر حسینقلی خان افشار و از زنان فتحعلی شاه بود. شاهزاده یحیی میرزا زاده اول محرم سال 1233 و حسینقلی خان، زکریا میرزا ، سارا سلطان خانم ، قيصر خانم و بدر جهان خانم ماه باجي فرزندان… ادامه مطلب

بیگم خانم

بیگم خانم- دختر حاجی الیاس خان تجریشی و از زنان فتحعلی شاه بود./ ناسخ التواریخ. 558. پرویز میرزا نیر الدوله از بیگم خانم دختر حاجی الیاس خان بود و در سال 1305 در گذشت . ادامه مطلب

1
2
3

صفحه 2 از 3

استفاده از مطالب این سایت تنها با ذکر منبع بلامانع است.

web design by ASAGRAPHIC