مفاخرالملک

مفاخرالملک - علینقی مفاخرالملک، وزير تجارت کابينه ميرزا احمدخان مشيرالسلطنه از درباريان متنفذ محمدعليشاه است. پدرش داروغه باشی تبريز بود. علينقی خان به اعتبار پدر وارد دستگاه محمدعلی ميرزا گرديد و مدتها در تبريز جزء محارم وليعهد بود. پس از جلوس محمدعلی ميرزا به تخت سلطنت مفاخرالملک هم در زمره اطرافيان وليعهد بود که برای احراز مشاغل جديد و مهم به تهران وارد شد و از مخالفين مشروطه به حساب می آمد، در اختلافی که بين محمدعلی ميرزا و مجلس اول ايجاد شد طرد عده ای را خواستار بودند. از حمله مجلسيان از محمدعلی ميرزا درخواست نمودند که شش نفر را از دربار اخراج کند که يکی از آنها مفاخرالملک بود. بعد از به توپ بستن مجلس در استبداد صغير کار مفاخرالملک بالا گرفت و به عنوان وزير تجارت وارد کابينه شد. حکومت تهران را هم به عهده او قرار دادند و با شدت عمل با مشروطه خواهان به مبارزه پرداخت و برای تفرقه عده ای از مشروطه خواهان که در حضرت عبدالعظيم متحصن بودند به دستور مفاخرالملک شبانه بر سر آنها خاکستر و عقرب ريختند. همچنين برای بيرون راندن عده ديگری که در سفارت عثمانی بست نشسته بودند تعداد زيادی مار در ميان آنها رها کردند. بعد از فتح تهران و تحصن محمدعلی ميرزا در سفارت روس واقع در زرگنده مفاخرالملک هم تحصن اختيار کرد ولی بزودی از تحصن خارج شد و از طريق مازندران قصد خروج  از کشور را داشت که دستگير و محکمه و اعدام گرديد.

علينقی خان مفاخرالملک چون از مخالفين مشروطه و طرفداران محمدعلی ميرزا بوده است طبعا در کتب و تاريخ از او به بدی يادشده ولی آنچه مسلم است او نيز مانند اميربهادر و مشيرالسلطنه به محمدعلی ميرزا معتقد و اختلاف آنها با مشروطه خواهان براساس ايمان و عقيده بوده است. وی مردی متشرع و به مبانی مذهبی پای بند بوده است./ عاقلی، شرح حال رجال سياسی و نظامی معاصر ايران، 1380  ج سوم ،  1511

مجلس عالی مجاهدان در تهران، متشکل از ۵۰۰ نماینده مجلس، نیروهای چریکی، بازاریان و آزادی‌خواهان دربار در ۲۸ جمادی‌الآخر ۱۳۲۷، احمد میرزا پسر بزرگ‌تر محمدعلی شاه را ( ۱۲ سال داشت) به سلطنت برداشت و چون وی صغیر بود، عضدالملک را که از معمران و محترمان خاندان قاجار به شمار می‌رفت، به نیابت سلطنت منصوب کرد. مجلس عالی در فاصله یک هفته پس از به دست گرفتن قدرت، محکمه ویژه‌ای برای محاکمه سران ضدمشروطه ترتیب داد و ۵ مخالف برجسته، یعنی صنیع حضرت و آجودان‌باشی و مفاخرالملک را به جرم قتل مشروطه‌خواهان و ارتکاب رذالت در نابود کردن مشروطیت به اعدام محکوم کرد. چند روز پس از آن حکم به اعدام شیخ فضل‌الله نوری (که یکی از مجتهدان بلندپایه پایتخت به شمار می‌رفت) داده شد./ بروجردی، مصطفی، نخستین فریادگر مشروعه در بیداد مشروطه، ج۱، ص۱۶، تهران، ۱۳۶۲ش.