شترقربانی

شترقربانی - سنتی آیینی - مذهبی بود که در تهران قدیم در دوره قاجاریه انجام می شد. اوج این مراسم مربوط به عصر ناصری است که در میدان توپخانه با تشریفات هرچه تمام تر اجرا می گردید و تا دوره رضا شاه ادامه یافت و با مخالفت وی این رسم برافتاد. مراسم شترقربانی یا به اصطلاح تهرانی ها شترقربونی در روز عید قربان و با تشریفاتی خاص و جالب توجه برگزار می شد. در روز نهم ذی الحجه، شتری نر و درشت استخوان را بسیار زیبا با شال و زنگوله و زیور می آراستند و پیکرش را ریسه می آویختند و زینت می بستند. دست و پایش را حنا می گرفتند و با هلهله و شور و نشاط از اصطبل خیابان علاءالدوله به میدان توپخانه می آوردند. موزیکانچیان قشون هم متشکل از شیپورچی، طبل زنان و سرنازن این جمع را همراهی می کردند. از جار و جنجال مردم بی عار و بی کار غوغایی بپا می شد. سوار شتر شاهی بود که تا پایان مراسم پادشاهی اش دوام داشت. این سمت« شاه شتر قربانی» موقت را مردی کارکشته با آرایشی خاص پادشاه« کلاه نیم تاجدار، شمشیر مرصع، حمایل، قمه، درجه و نشان» برعهده داشت. شتر را با نیزه از پای درمی آوردند و گوشت قربانی را پاره پاره می کردند و به هر یک از صنوف سهمی می دادند.

در لغتنامه دهخدا شترقربانی یا شترقربونی (در تداول مردم تهران ) چنین معنا شده است: نحر کردن شتری از طرف دولت در عید گوسفندکشان در قربانگاه . (یادداشت مؤلف ). نحر کردن شتری در عید قربان پس از آراستن ودر کوچه و بازار پایتخت گرداندن . قربانی یک شتر در روز عید قربان طبق تشریفات خاص و این امر تا اوایل سلطنت رضاشاه پهلوی معمول بود. (فرهنگ فارسی معین ).

- عید شترقربانی ؛ عید اضحی . عید قربان . عید گوسفندکشان . روز دهم عرفه پس از اداء مراسم قربانی کردن یک شتر. (از یادداشت مؤلف ).