بوکس

بوکس- یا مشت‌زنی یکی از رشته‌های ورزش رزمی است که تاریخچه‌ای طولانی در کشور یونان دارد. بوکس مدرن از کشور آمریکا سرچشمه می گیرد. معروف است که هوارد باسکرویل از آمریکا که به عنوان مدرس کالج آمریکایی (مدرسه مموریال) در تبریز منصوب شده بود، نخستین کسی است که ورزش بوکس را به ایران آورد. بعد مهندسین و کارگران اروپایی صنعت نفت باعث آشنایی بیشتر مردم با این ورزش شدند. در سال ۱۳۱۴ یک مهندس اهل چک اسلواکی موسوم به فایت مأمور کمپانی اشکودا در تهران که از قهرمانان معروف سنگین وزن اروپا بود و یک بار هم ماکس شملینگ آلمانی را مغلوب کرده بود، به تعلیم چند نفر از علاقه‌مندان پرداخت. آقایان ناطقی (محصل مدرسه نظام) و استوار زنگنه پور از جمله این افراد بودند. از سال ۱۳۱۸ که به دستور رضا شاه مسابقات قهرمانی کشور رشته‌های مختلف ورزشی شروع شد تا سال ۱۳۲۴ این ورزش جزء برنامه نبود. بالاخره در سال ۱۳۲۳ این ورزش مورد توجه اداره تربیت بدنی واقع شد و برای اولین دفعه به‌طور رسمی جزء برنامه مدارس و دانشکده‌ها شد. این مسابقه با وسائل و قضاوت آمریکایی‌ها و «محمد پور» و «عبدالله نادری» انجام شد. در سال ۱۳۲۴ برای اولین بار با کمک اولیای ارتش آمریکایی مقیم ایران و با واگذاری مقدار کافی وسائل و قضاوت و لوازم مورد احتیاج مسابقه دستجات آزاد انجام شد.در المپیک ۱۹۴۸ لندن که ایران برای نخستین بار در المپیک شرکت داشت. بوکسورها نیز به مسابقات اعزام شدند که به موفقیتی دست نیافتند. بوکس در ایران پس از فعالیتی ۳۴ ساله با پیروزی انقلاب تعطیل شد. این رشته در سال ۱۳۶۸ دوباره راه‌اندازی شد./ فرهنگستان، تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ علی حق‌شناس، دانشنامه هنرهای رزمی، تهران، نگاه بوستان، ۱۳۹۴، ۷۵.