بازی بزرگ

بازی بزرگ- در اوایل سده نوزده میلادی دو امپراتوری قدرتمند بریتانیا و روسیهٔ بزرگترین قوای نظامی – سیاسی جهان بودند که پس از شکست ناپلئون و خارج شدن فرانسه از این میان این دو دولت یکه تاز میدان رقابت جهانی شدند و تا انقلاب اکتبر رقابت آن دو ادامه داشت. بازی بزرگ نامی است که به این رقابت ها در آسیای مرکزی داده اند. حوزه رقابت بریتانیا و روسیه در جغرافیای ایران قدیم یعنی ایران، افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان، منطقه قفقاز و غیره کنونی بوده است. جغرافیایی میان روسیه و هندوستان که آن زمان در استعمار بریتانیا بود. بازیگران اصلی این رقابت ها؛ سر الکساندر برنز، هنری پاتینجر، دوست‌محمد خان، آرتور کانلی، چارلز استودارت بودند. این رقابت ها از جنگ ایران و روس و عهدنامه ترکمنچای، عهدنامه گلستان شروع شد و با قتل گریبایدوف، جنگ نخست انگلیس و افغانستان، جنگ دوم انگلیس و افغانستان و حوادثی دیگر ادامه یافت.