آغا (آقا) یعقوب

در جریان جنگ روسیه با ایران كه به عقد پیمان ننگین تركمانچای‌ منتهی‌ گردید، زمانی‌ كه گریبایدوف وزیر مختار روسیه در تهران بود، اصرار داشت كه بر اساس معاهده تركمانچای‌ اسرای‌ گرجستان و سایر نقاطی‌ كه به دولت روسیه تعلق گرفته است، اعم از زن و مرد، هركه مایل باشد باید آزاد باشد تا به موطن خود باز گردد. در همین زمان آغا یعقوب كه از اوضاع و احوال دربار و درباریان و اسرای‌ گرجی‌ در خانه رجال ایران و دیگر مسائل مربوطه آگاهی‌ كامل داشت، به سفارتخانه روسیه پناهنده شد و تمام اطلاعات خود را در اختیار گریبایدوف، سفیر احساساتی‌ و لجوج روسیه قرار داد و او نیز كه سرمست از پیروزی‌ روسیه بر ایران بود چنان كرد كه سر انجام به كشته شدن خود و تمامی‌ سفارتیان كشورش در تهران انجامید. ماجرا را در مقاله گریبایدوف شرح خواهیم داد.

 در این ماجرا آغا یعقوب از عوامل تحریك‌كننده گریبایدوف بود. وی‌ علاوه بر گرجی‌ بودنش، چون قصد داشت ثروت زیادی‌ را كه در دربار قجر به دست آورده بود به روسیه منتقل كند دست به این كار زد.

 آغا یعقوب اصلاً گرجی‌ بود و در سن هجده سالگی‌ از شهر ایروان به تهران آورده شد و در این شهر مقطوع النسل گردید و از آن‌جایی‌ كه با سواد بود و زبان‌های‌ فارسی‌، فرانسه، روسی‌ و آلمانی‌ را به خوبی‌ می‌‌دانست در دربار فتحعلی‌ شاه مشغول به كار شد و مدارج ترقی‌ را به سرعت پیمود و به صندقداری‌ شاه رسید. سال‌ها معاملات اهل حرم توسط او انجام می‌‌شد و از این راه بسیار متمول گردید اما چون خواجه بود و طبق قانون اموالش به شاه كه مالك او محسوب می‌‌گردید، تعلق داشت، قبل از خروج از ارگ سلطنتی‌ دارایی‌ خود را جمع كرده و در پنچ صندوق گذاشته بود كه بعداً از ایران خارج نماید.
/ مجله یغما ،23 مرداد 1349،ص 279 ! رجوع کنید بهگریبایدوف.

استفاده از مطالب این سایت تنها با ذکر منبع بلامانع است.