آزاد بر از آبادی‌‌های لورا است. اعتمادالسلطنه در صفحه 88 المآثر و الآثار، راجع به نهر كرج و رساندن آب آن به بهجت‌آباد می‌‌نویسد: «دو شق نهری عظیم از رودخانه كرج الی بهجت‌آباد ملكی مرحوم میرزا یوسف آشتیانی صدراعظم و از بهجت‌آباد تا دارالخلافه طهران و بستن سدی محكم برای همین مصلحت و منظور در آزادبر كه جمیعاً به همت مرحوم مبرور صدراعظم مذكور در سال 25 ق. از جلوس همایونی (ناصرالدین‌شاه) انجام یافت.»
اعتمادالسلطنه اشتباه كرده و سد آزادبر را از شنیده‌ها گرفته و نوشته است. زیرا بر روی رودخانه آزادبر میرزا یوسف سدی نبسته است، بلكه این سد بر روی یكی از شعب سمت چپ رودخانه طالقان به نام چمك‌رو (به فتح چ و میم) است. این سد در حدود دوازده متر ارتفاع دارد و تا امروز باقی است. از سمت راست رودخانه چمك‌رو نهری به ارتفاع 120 سانتی‌‌متر كه دهانه آن به 160 سانتی‌‌متر می‌‌رسد ساخته‌اند و آب این دره را با بریدن گردنه اسلك به رودخانه آزادبر سوار كرده‌اند. معمار این سد كتیبه‌ای بر سنگ به این شرح كنده است:
به عهد ناصرالدین‌شاه شاهان
كه با ایران تورانش به جنگ است
به حكم میرزا یوسف میردفتر
كه از بهر رعیت به ز گنج است
رفی بیگ كرده جاری آب این نهر
هزارودویست وهشتاد وپنج است.
/ جغرافیای تاریخ شمیران، ج 1، ص 161.
2017 © All rights reserved.