خاك رُس كه خاك بدون سنگ، قرمز و چسبناك است، یكی از مهم‌ترین مصالح ساختمانی قدیم به حساب می‌‌آمد. آجر نیز یكی از محصولات به دست‌آمده از خاك رس است و جنوب تهران بهترین خاك رس را دارد و همین امر باعث پدید آمدن كوره‌های آجرپزی فراوان در این منطقه شده است.
از این روست كه معرفت و آشنایی كامل مردمان دوره باستان به وجود خاك رس در احداث كوره‌های سفال در محدوده وسیع جنوب تهران و ری آشكار می‌‌شود.
اواخر عصر ناصری زمان ترسیم نقشه تهران توسط نجم‌الملك هنوز در بازار تهران تعدادی كوره آجرپزی قرار داشتند كه بعد به جنوب خیابان مولوی تا دروازه غار منتقل شدند. در زمین‌های گود آن‌ها امروز پارك‌های خواجوی كرمانی، بهاران، حقانی و ... ساخته شده است.
جعفر شهری درباره كوره‌پزها اعم از گچ‌پزی، آجر و آهك‌پزی به جهت كم‌فروشی در تهران قدیم ضمن انتقاد فراوان می‌‌نویسد: «در دهه عاشورا دسته سینی‌‌زنی كوره‌پزها در عزاداری هیجان زیادتری از همه نشان می‌‌دادند و اگر سایر دسته‌ها سینه یا زنجیر می‌‌زدند، اینان سنگ و آجر به سینه می‌‌زدند، به آن شدت كه مجروح می‌‌شدند. در این عقیده كه هرچه زیادتر صدمه ببینند بیشتر ثواب می‌‌برند و از آتش جهنم رها خواهند گشت.»
دودكش بسیار بلند كوره‌های آجرپزی، برای سوخت بهتر بوده است كه در گذشته سوخت آن شامل خاك اره، روغن سیاه، مازوت و نفت سیاه بود كه دود بسیار زیاد داشت و اكنون گاز جانشین تمام مواد سوختی گذشته است و كوره‌های بلند نیز از گردونه تولید حذف شده است. ! كوره آجرپزی.
2017 © All rights reserved.